Home - Kynologie - De duitse herdershond - Kalk en fosfor
Zoals kalk en fosfor onontbeerlijk zijn voor een kip om een ei te leggen, zo zijn deze stoffen onmisbaar in de voeding van onze huisdieren. Heel wat huisdieren krijgen te weinig kalk en fosfor toegediend. Zeker wanneer niet wordt gezorgd voor een voldoende evenwichtig voedingspatroon. De gevolgen daarvan merken we pas later. Soms te laat. Een tekort aan deze essentiële bouwstoffen kan zeer vervelende ziektes veroorzaken. Kalk en fosfor zijn met name voor honden en katten als voor de kip en het ei.
Bij een huisdier is het vooral zaak, dat het gehalte aan kalk en fosfor in het bloed Bop peil blijft. Dat kalk en fosfor daarnaast nodig zijn voor de vorming van een stevig skelet zal voor de meesten onder ons niets nieuws zijn. Toch vindt die skeletvorming plaats vanuit het bloed. Krijgt het dier voldoende kalk en fosfor - en wat belangrijker is in de juiste verhoudingen - dan staat het bloed bouwstoffen af voor de vorming van botten. Het skelet dient daarnaast ook als opslagplaats voor reservevoorraden kalk en fosfor. Zakt de kalk- en fosforspiegel in het bloed naar een te lage waarde, die niet verenigbaar is met de behoefte, dan wordt door het bloed kalk en fosfor onttrokken aan de reserve die opgeslagen is in het skelet. De mechanische sterkte van het skelet neemt af en na verloop van tijd kunnen botbreuken optreden. Vooral bij jonge dieren is de behoefte aan kalk en fosfor groot. Deze dieren in de groei hebben nog weinig reservevoorraden kunnen opbouwen in het skelet. Bij oudere dieren is die behoefte aanmerkelijk geringer. Toch moeten we ook bij oudere dieren zorgen voor een goede kalk-fosfor verhouding in de voeding. Ontkalking kan al snel leiden tot een spontaan verlies van tanden, tot kaakabcessen en tot tandsteenvorming.
Bij voortdurende tekorten aan bepaalde stoffen zal de reactie in het lichaam niet uitblijven. Een dier is wat dat betreft niet verschillend van een mens. Een gebrek aan fosfor en kalk is het eerst merkbaar in het skelet. Zien kunnen we het niet. Alleen wanneer een eventuele botbreuk optreedt, die maar langzaam geneest, is een tekort aannemelijk. Niet alleen genezen ze langzamer, ze ontstaan ook veel sneller.
De truc is n.l., dat het bloed er alles aan gelegen is voldoende kalk en fosfor te verwerven. Wanneer te weinig via het voedsel wordt opgenomen, wordt door het bloed vooral kalk onttrokken aan het skelet. Het eerste bij de kaken. Tandkassen worden steeds ondieper, waardoor tanden en kiezen los gaan zitten. Vooral bij een forse aanslag op de tanden vindt dit proces versneld plaats.
Vandaag de dag komt het maar al te vaak voor, dat vooral honden van vier, vijf jaar al volledig tandeloos door het leven moeten gaan. Een gevolg van de afhankelijkheid van het dier van de mens, die de zorg voor de voeding op zich genomen heeft. Er ontstaat bovendien een algehele ontregeling van het dierenlichaam, waardoor kalk terecht komt op plaatsen waar het helemaal niet thuis hoort, zoals in de gewrichten.
Bewegingen worden pijnlijk en dieren zullen het niet prettig vinden als ze worden opgetild. Een dergelijke reactie kan dus een indicatie zijn dat er iets mis is.
Te weinig kalk en fosfor is niet gezond; teveel geeft ook weer ongewenste bijeffecten. De verhouding tussen kalk en fosfor is zo mogelijk nog belangrijker dan de hoeveelheden. Een dergelijke verhouding is nooit exact te geven. Er is altijd enige speelruimte, waarbinnen in de behoefte wordt voorzien. Voor dieren kan een verhouding van tien delen kalk op acht delen fosfor als uiterst acceptabel worden aangemerkt. Enige afwijking is niet erg. Hoe meer men de beste verhouding benadert, hoe beter het voor het dier is. Geven we het dier vlees, dan bevat dat meestal één deel kalk op twintig delen fosfor. die scheve verhouding moet worden gecorrigeerd. Wanneer fabrieksmatig bereid voedsel wordt gegeven, dan is die correctie al uitgevoerd. Extra toevoeging van kalk en fosfor kan dan alleen maar schadelijk gaan werken. Bij bovendien nog een te veel aan vitamine D kunnen onherstelbare skeletvervormingen ontstaan.
Bij zelf bereid voedsel speelt het corrigeren wel een rol. Het meest simpele is om bij het geven van vleesvoeding ook enig beendermeel of melk te geven. In de regel eet de hond beendermeel niet graag wanneer het als los poeder over het eten wordt gestrooid. Fosforzuur kalk is in dat geval aan te bevelen. Voor een hond van 20 kg zal dat rond de 15 a 20 gram per dag zijn. Soms mengt men fosforzure kalk in gelijke delen. Dan moet tenminste 20 gram per dag worden toegediend, omdat melkzure kalk geen fosfor bevat. Voor katten liggen die waarden anders. Als regel kan men hanteren één gram fosforzure kalk per kg lichaamsgewicht. In de dierenspeciaalzaken kunnen ook voorbereide kalkmengsels worden verkregen. Meestal zijn daar ook vitamines en sporenelementen aan toegevoegd, zodat het de bereider van een zelf ontworpen honde- of kattemenu wel erg gemakkelijk wordt gemaakt. Tenminste... wanneer de juiste hoeveelheden worden aangepast aan de hoeveelheden die de toegediende voedingsstoffen al bevatten. Bij het Voorlichtingsbureau voor de Voeding in Den Haag is een voedingsmiddelentabel te koop met analyses van de gewone alledaagse voedingsmiddelen. Bedenk altijd dat niets zo variabel is al de natuur, zodat geringe afwijkingen weer opgevangen worden. Natuurlijk zijn er onder- en vooral bovengrenzen. Precies af te bakenen zijn die grenzen niet. Dat zou ook biologische nonsens zijn. Pas wel op met overdoses. Zeker wanneer vitamines bijgemengd zijn in het kant en klare produkt.
Fabrieksmatig bereid dierevoer bevat een zeer evenwichtige voeding, waarbij bijvoeging absoluut overbodig is en zelfs gevaarlijk kan zijn.