Rob's web

Diarree bij de hond

Home - Kynologie - De duitse herdershond - Diarree bij de hond


Diarree bij de hond is een regelmatig voorkomend probleem. De diaree kan op zichzelf staan, maar ook gepaard gaan met ernstig algemeen ziek zijn of een hardnekkig, telkens terugkerend probleem zijn dat belastend is voor hond en eigenaar.

Om enige achtergrond te verschaffen in deze problematiek zal hier nader worden ingegaan op oorzaken en behandelingen van diaree.

Voor een juiste diagnostiek en behandeling is het nodig een onderverdeling te maken in verschillende vormen van diaree. Allereerst is het van belang een verschil te maken tussen acute en chronische diaree.

Acute diaree

Diaree wordt acuut genoemd als het probleem korter dan drie weken bestaat. De belangrijkste oorzaken zijn dieetproblemen, darmproblemen, darmparasieten, infecties en medicijnen of vergiftigingen.

Dieetproblemen

Onvoldoende advies over het dieet van een pup kan tot het instellen van een verkeerd dieet door de nieuwe eigenaar leiden, met als gevolg diaree. Een goed commercieel voeder van de pup, zonder toevoegingen van, bijvoorbeeld extra vlees of vitaminen-mineralenpreparaten kan problemen voorkomen. Al te abrupte dieetveranderingen, een overmatige hoeveelheid aan bepaalde voedingsbestandsdelen (melk, fruit) en het eten van bedorven voedsel kunnen een ernstige verstoring van de darmflora en dus diaree veroorzaken.

Darmparasieten

De bekendste darmparasieten zijn met name spoel- en lintwormen. Bij jonge pups, maar soms ook bij oudere honden, die een ernstige besmetting met dit soort wormen hebben, kunnen diaree en onvoldoende groei optreden. Dankzij regelmatige ontworming van de honden in Nederland komt dit gelukkig weinig meer voor. Soms wordt diaree gezien als gevolg van een infectie met onbekendere parasieten zoals de protozo, giardia. Wanneer een dergelijke besmetting is vastgesteld moet de hond behandeld worden met medicijnen diedeparasiet doden, maar vooral zal aandacht aan ontsmetting van de omgeving gegeven moeten worden.

Infecties

Het canine parvovirus is, ondanks entingen, een nog regelmatig voorkomende oorzaak van acute diaree, met name bij de pup. Door beschadigingen in het darmslijmvlies komt er vaak bloed bij de diaree. Meestal treedt ook braken op en krijgt de hond koorts. De algemene toestand van de pup kan snel achteruitgaan. Een infectie met het canine coronavirus kan hier zeer veel op lijken, maar verloopt meestal milder.

Gifstoffen en medicijnen

Het aantal van deze stollen die diaree kunnen veroorzaken is te groot om op te noemen. Het is echter van belang om te weten dat niet alleen vergiften zoals bestrijdingsmiddelen of zware metalen, maar ook bepaalde medicijnen zoals antibiotica diaree kunnen veroorzaken.

Ondersteunende behandeling

De oorzaak van acute diaree is niet altijd vast te stellen. Desondanks treedt met alleen een ondersteunende behandeling vaak binnen enkele dagen spontaan herstel op. Deze behandeling moet er op gericht zijn vochtverlies en verlies van zouten via de ontlasting te compenseren om uitdroging te voorkomen. Hiertoe moet de hond zo vaak mogelijk aangepaste hoeveelheden van een oplossing van koolhydraten en zouten ge(dwang)voeders worden. Deze oplossing kan worden gemaakt door Brinta aan te langen met water tot het de consistentie van drinkyoghurt heeft. Aan de halve liter van dit mengsel moet een hoeveelheid zout worden toegevoegd die tussen drie vingers uit de zoutpot genomen kan worden. Deze oplossing kan naast de normale voeding gegeven worden. Volledig vasten tijdens de periode van diaree is niet aan te raden. Hierdoor vermindert weliswaar de hoeveelheid ontlasting maar het verkort de duur van diaree vaak niet. Door te vasten worden (juist op dat moment!) noodzakelijke voedingsstoffen en energie ontnomen. Vooral pups hebben deze voedingsstoffen hard nodig. In zeer ernstige gevallen, zoals bij parvo, is een 'agressieve' behandeling met behulp van bijvoorbeeld infusen nodig. Het geven van antibiotica is meestal niet gewenst omdat bij honden en katten bacteriele infecties zeldzaam zijn. Indien de oorzaak van de acute diaree achterhaald kan worden, moet natuurlijk, indien mogelijk, een passende behandeling ingesteld worden.

Chronische diaree

Wanneer de diaree langer dan drie weken bestaat of telkens terugkeert, is er sprake van chronische diaree. Omdat dit meestal niet vanzelf overgaat is het van belang de oorzaak van de diaree vast te stellen. Hiertoe wordt - op grond van de verschijnselen - een onderscheid gemaakt tussen dunne darm en dikke darm diaree.

Dunne darm diaree

De meest voorkomende oorzaken van dunne darm diaree zijn voedselintolerantie, aandoeningen van het darmslijmvlies en soms een niet goed functionerende alvleesklier of bacteriële overgroei.

Voedselintolerantie

Sommige honden kunnen bepaalde voedselbestanddelen niet goed verdragen en reageren hierop met diaree. De diaree begint vaak op jonge leeftijd (jonger dan een jaar) en de verschijnselen kunnen zowel wijzen op dunne als dikke darm diaree. Om vast te stellen of er sprake is van voedselintolerantie moet de hond enige weken een speciaal 'home-made' dieet krijgen. Hiervoor is het zogenaamde Kronfield-dieet geschikt gebleken.

Kronfield dieet

Het is belangrijk dat de hond tijdens de testperiode geen enkele andere voeding krijgt. De ontlasting moet sterk verbeteren of normaal worden. Hoewel dit dieet in principe alle benodigde voedingsstoffen bevat en levenslang gegeven kan worden, kan na de testperiode ook geprobeerd worden of andere diëten verdragen worden (bijvoorbeeld een commercieel voeder).

Aandoeningen van het darmslijmvlies

Er zijn diverse aandoeningen van het slijmvlies van het darmkanaal waardoor diaree kan optreden. Meestal gaat het daarbij om ontstekingen van het darmslijmvlies waarvan de precieze oorzaak niet geheel duidelijk is, maar ook tumorziekten zoals maligne lumfoon (leukose) kunnen een dergelijk beeld veroorzaken. Deze aandoeningen kunnen alleen maar worden vastgesteld met behulp van biopten van het darmslijmvlies, bijvoorbeeld verkregen via endoscopie. Er bestaan verschillende behandelingsmethoden en vaak moet lang worden behandeld om teugkeer van het probleem te voorkomen.

Slecht functionerende alvleesklier Enzymen, gemaakt door de alvleesklier, spelen een balangrijke rol bij de vertering van voedsel. Als gevolg van een slecht functioneren van de alvleesklier ('exocriene pancreas insufficiëntie'= EPI) kan het voer niet goed verteerd worden.

Als gevolg hiervan vermagert de hond dramatisch ondanks een vaak enorme eetlust. De diaree wordt gekenmerkt door grote hoeveelheden lichtgekleurde ontlasting. Als de diagnose gesteld is dan de hond behandeld worden met pancreasenzymen in de vorm van tabletten en/of verse runderalvleesklier.

Bacteriele overgroei

In het maagdarmkanaal leven een groot aantal bacteriën, precies in de juist verhouding voor een optimale vertering van het voedsel. Een chronische verstoring van deze flora treedt bij honden zelden op. Herhaalde anticioticumkuurtjes en soms EPI kunnen het evenwicht in de darmen verstoren. Herhaalde antibioticumkuren stoppen de diaree wel tijdens de behandeling, maar na stoppen met de medicijnenkeert de diaree vrij snel terug. Dit is vaak aanleiding tot het herhalen van de kuur en het dntstaan van een vicieuze cirkel.

Dikke darm diaree

Bij dikke darm diaree wordt onderscheid gemaakt tussen aandoeningen die gepaard gaan met of zonder een passagebelemmering in de dikke darm.

Passagebelemmering

Er kan sprake zijn van een tumor in het maagdarmkanaal, een vernauwing, obstipatie of oorzaken die van buitenaf druk uitoefenen op het darmkanaal. Om dit vast te stellen, is een inwendig onderzoek van de endel- en dikke darm nodig. Eventuele oplossing van deze problemen hangen of van de aard en plaats. Een operatieve ingreep is nogal eens nodig.

Geen passagebelemmering

Bij jonge honden kan dikke darm diaree ontstaan als gevolg van de al eerder genoemde voedselintolerantie. Ook een infectie met Trichuris wormen kan dikke darm diaree veroorzaken, vaak met bloed er bij. Als eerdergenoemde oorzaken uitgesloten zijn wordt vaak een symptomatische behandeling ingesteld om een aanwezige ontsteking met medicijnen tot rust te brengen. Heeft dit echter na twee tot vier weken onvoldoende resultaat, dan is het verstandig om in de endel- en dikke darm te laten bekijken. Op deze manier kan de aard en ernst van de aandoening beter vastgesteld en een passende therapie ingesteld worden. Vaak is de therapie van lange duur. Het zal duidelijk zijn dat diaree niet altijd eenvoudig is om op te lossen en dat veel afhangt van de juiste diagnose.

Diaree kan voor baas en hond een lastig probleem zijn. Uw dierenarts is er om u te helpen dit probleem op te lossen en kan u hond eventueel doorsturen naar een specialist in de interne geneeskunde van het gezelschapsdier.

Verschijnselen op basis waarvan onderscheid gemaakt kan worden tussen dunne darm diaree en dikke darm diaree.
Verschijnselen Dunne darm diaree Dikke darm diaree
Vermageringjanee
Veel darmgeluidenjanee
Winderigheidjameestal niet
Frequentie van ontlasting producereniets verhoogdsterk verhoogd
Persenneeja
Slijmdoor de ontlastingop de ontlasting
Vers bloedmeestal nietvaak