Goedkope luidsprekerboks
De beschreven boks heeft een inhoud van ca 45 liter, zodat een goede laagweergave is gegarandeerd. Ze is geschikt voor een luidspreker met een doorsnede van maksimaal 25 cm en een vermogen van ongeveer 12 Watt. De afmetingen zijn 50 × 30 × 30 cm en wanneer multipleks van 13 mm wordt gebruikt (prijs ƒ 13,- per m2) bedraagt de prijs niet meer dan 15 à 20 gulden.
Konstruktie
Om te beginnen worden er twee platen van 30 × 30 cm, twee platen van 48,6 × 30 cm en twee platen van een boks van goede kwaliteit die dankzij nauwkeurige instrukties zeer gemakkelijk is te bouwen 48,6 × 28,6 cm uitgezaagd. Vervolgens worden uit de onder- en bovenkant aan alle vier de zijden gleuven uitgezaagd van 6 × 13 mm, zoals in fig. 1 is geschetst. Dit moet als volgt gebeuren: in een blokje hout wordt een houtschroef gedraaid, zo dat de scherpe kant van de kop 6 mm resp. 13 mm boven het blokje uitsteekt (zie fig. 2). Het blokje wordt nu op de plaat gelegd en de scherpe kant van de schroef wordt in het hout gedrukt. Door het blokje langs de plaat te schuiven ontstaat een groefje in het hout, dat op een afstand van 6 mm van de bovenkant van de plaat loopt. Met het blokje van 13 mm wordt hetzelfde gedaan, maar wordt de groef aan de bovenkant getrokken. Langs deze groeven kunnen de gleuven worden uitgezaagd, dit moet echter wel nauwkeurig gebeuren. De bewerkingen voor het verkrijgen van de gleuven staan aangegeven in fig. 3.
Figuur 1. De boven- of onderkant, nadat de gleuven erin zijn gezaagd.
Figuur 2. De houtblokjes, waarmee de maten voor de gleuven worden afgetekend.
Figuur 3. Het aftekenen van de maten voor de gleuven.
Hetzelfde wordt ook gedaan bij de zijkanten, maar nu alleen aan de voor- en achterkant (zie fig. 4).
Figuur 4. De zijkanten met de ingezaagde gleuven.
De gleuven worden bijgewerkt met wat schuurpapier, totdat ze recht en haaks zijn. In de achterkant wordt nu een gat geboord, waarin de aansluit-plug voor de luidspreker kan worden bevestigd. In de voorkant moet een gat worden gezaagd met een diameter, die nodig is voor de toegepaste luidspreker: Met een passer wordt eerst de grootte van het gat aangegeven en daarna wordt binnen de cirkel een groot gat geboord (zie fig. 5).
Figuur 5. De frontplaat, voordat het gat eruit is gezaagd.
Met een schrobzaag of een decoupeerzaagje kan nu het grote gat worden uitgezaagd en worden bijgewerkt met grof schuurpapier.
Demping van de lage tonen
De demping die nodig is voor de lage tonen-weergave kan worden verkregen door een aantal kartonnen eierrekjes (ongeveer 5 st.) aan elkaar te plakken. Deze kunnen dan aan de achterkant, de zijkanten, de boven- en onderkant met kleine spijkertjes worden vastgezet. Wanneer men geen fanatieke eierrekjesverzamelaar is en zodoende niet het vereiste aantal (ongeveer 40 stuks) kan verkrijgen, kan dit probleem ook als volgt worden opgelost. Een oude wollen deken wordt uitgeknipt, zoals in fig. 6 is te zien, liefst na enkele malen dubbel vouwen, want de basweergave is beter naarmate de dikte van de absorberende laag groter is.
Figuur 6. De wollen deken, die als absorberende laag dienst doet.
Om een goede demping te verkrijgen is het gewenst om de absorberende laag op enkele centimeters afstand van de wanden te bevestigen. Dit kan gebeuren door op de zijkanten, boven-en onderkant en de achterkant enkele latjes te bevestigen. Het beste is wanneer de latjes 2,5 à 3 cm hoog zijn, het is geen bezwaar wanneer dit b.v. maar 1,5 cm is.
Montage
Twee tegenover elkaar liggende gleuven, die in de onderkant zijn gemaakt, worden goed ingesmeerd met lijm. Met de bovenkant wordt hetzelfde gedaan. De bovenkant wordt nu op een zijkant gedrukt en daarna met enkele spijkertjes vastgezet. De onderkant wordt op gelijke wijze bevestigd. Wanneer dit is gebeurd, kan de andere zijkant worden bevestigd.
In fig. 7 is de boks getekend, zoals hij er nu uitziet. De volgende stap is de achterkant. Hierin wordt eerst de plug aangebracht in het gat, dat hiervoor is het begin is geboord. Aan deze plug wordt een snoer gesoldeerd. Op de aangebrachte latjes wordt het middenstuk van de deken vastgespijkerd of vastgeniet.
Figuur 7. De boks zonder voor- en achterkant.
De vier punten van de deken blijven voorlopig loshangen. Bij toepassing van eierrekjes is het aan te bevelen ook deze op latjes te bevestigen.
De ingezaagde gleuven, die zich aan de achterkant bevinden, worden ingestreken met lijm. Nu kan de achterkant met enkele spijkertjes worden bevestigd. De vier loshangende lappen van de deken kunnen nu worden vastgemaakt met spijkertjes of nietjes.
De luidspreker wordt op de frontplaat bevestigd, zoals in fig. 8 is aangegeven. Hij wordt door schuimplastiek of een soortgelijk materiaal van de frontplaat geïsoleerd. Er wordt een luidsprekerdoek over de frontplaat gespannen en aan de achterkant met nietjes vastgezet. De voorkant kan ook eerst zwart worden geverfd, waardoor een veel mooier vooraanzicht wordt verkregen. Wanneer het snoer aan de luidspreker is gesoldeerd, kan de frontplaat op dezelfde manier als de achterkant worden bevestigd.
Figuur 8. De bevestiging van de luidspreker op de frontplaat.
Afwerking
Naast de kleine nageltjes worden nog enkele houtschroeven aangebracht, zodat de boks een stevig geheel vormt. Er moet op gelet worden, dat de schroeven voor de bevestiging van de frontplaat, niet aan de voorkant, maar aan de zijkanten en de boven- en onderkant worden ingeschroefd, zodat het vooraanzicht niet wordt bedorven.
Eventuele gapingen tussen de platen kunnen worden bijgewerkt met plamuur. De boks kan nu bekleed worden met fineer of met plakfiks, dat veel goedkoper is. De plakfiks is in allerlei kleuren en tinten verkrijgbaar, zodat de bekleding van de boks kan worden aangepast aan de stijl van iedere woonkamer.