Rob's web

Oude elco's opnieuw formeren

Fig 1

Elco's die al langer in de winkel op de plank hebben gelegen, als 'new old stock' uit de dumphandel komen of als cornponenten in oudere apparatuur zitten, zijn niet meer van dusdanige kwaliteit dat ze zonder meer bruikbaar zijn. Op de positieve elektrode zit na fabricage een heel dunne laag oxide, die als dielektricum tussen de platen fungeert. Deze laag wordt in normaal bedrijf, als de elco regelmatig onder spanning stoat, in stand gehouden door de lekstroom in deze component. Maar als zo'n condensator lange tijd niet gebruikt is, verdwijnt dit laagje na verloop van tijd, zodat de elco meer en meer op een kortsluiting goat !liken. Als er dan wel opeens spanning op wordt gezet, kan de stroom zo groot worden dot de elco oververhit raakt en het dielectricum verdampt, waardoor de condensator zelfs uit elkaar kan knallen.

Bij kleine capaciteitswaarden is het de moeite niet waard om door risico's mee te nemen, zo duur zijn deze componenten nu ook weer niet. Of het moet zo zijn dot je bijvoorbeeld een oude radio zo origineel mogelijk wilt maken of houden. Axiale elco's worden meer en meer een zeldzaamheid en zijn nauwelijks meer nieuw verkrijgbaar. Grote afvlakcondensatoren zijn altijd kostbaar geweest en zeker voor deze categorie is het de moeite waard om eerst eens te proberen om ze nieuw leven in te blazen. En natuurlijk is het juist deze groep die de meest spectaculaire 'explosies' laat zien als het mis gaat...

Dit is te voorkomen door de elco langzaam wakker te maken (oftewel: het oxidelaagje weer langzaam op te bouwen). Gebruik een grote serieweerstand (bijv. 1 M) en sluit het geheel aan op een labvoeding. Zet in eerste instantie de voedingsspanning op pakweg ¼ van de nominale spanning van de elco en meet de spanning die erover komt te staan. Het kan enige tijd, zelf de nodige uren Buren voordat die spanning gelijk is aan die van de voeding (i.e. de elco opgeladen is), het is een kwestie van geduld om de oxidelaag te laten herstellen. Daarna kunt u de spanning in een poor stappen (steeds wachten tot de beide voltages weer gelijk zijn) opvoeren tot de nominale waarde en daar enige tijd op laten staan. Er is een behoorlijk grote kans dat het succes oplevert als deze procedure met beleid en geduld wordt gevolgd!