Rob's web

Fructose

Fructose, ook wel vruchtensuiker genoemd, wordt veel gevonden in fruit en maakt deel uit van honing. Fructose smaakt minder zoet dan glucose. Fructose is een suiker dat uit zes koolstof atomen bestaat. Deze koolstofatomen liggen in een ring. Dit geeft een symmetrisch molecuul van vier koolstof atomen in een ring en twee koolstof atomen aan beide kanten van de ring.

Fructose

Fructose is een monosacharide (een eenvoudige suiker) die van nature voorkomt in fruit en bijvoorbeeld in honing. Fructose smaakt zoeter dan glucose, maar is geschikter voor mensen die lijden aan een bepaalde vorm van diabetes.

Fructose wordt beduidend minder goed opgenomen door de dunne darm. Het moet eerst door de lever worden omgezet in glucose om voor het lichaam bruikbaar te zijn.

Eigenschappen

Het zoete gif

Vruchtensuiker of fructose wordt wel het zoete gif genoemd. Alle suikers in de voeding worden door het lichaam tot enkelvoudige suikers (glucose, fructose en galactose) afgebroken om via de darm in de bloedbaan opgenomen te worden. Glucose is direct als energiebron voor het lichaam beschikbaar, fructose en galactose worden door de lever alsnog in glucose omgezet. Daardoor vormt fructose een grotere belasting voor het lichaam dan glucose. En een teveel aan fructose wordt in cholesterol omgezet! Ondanks dat de naam anders doet vermoeden, zit fructose niet in zulke grote hoeveelheden in fruit.

In een portie kersen zit zo`n 1-2 gram fructose. In een appel en een sinaasappel tussen de 5 en 10 gram. Dit betekent dat de hoeveelheid fructose in vruchtensappen erg kan oplopen: er zijn veel appels nodig voor een glaasje sap. Bovendien worden deze sappen dikwijls nog extra gezoet!

Kristalsuiker bestaat uit gelijke delen glucose en fructose. Sport- en frisdranken bevatten veel fructose, maar diverse reformproducten worden ook hiermee gezoet. Een stukje chocolade (100 gr) bevat overigens gauw zo`n 15 gram fructose. Dus indien u een hoog cholesterolgehalte heeft, let dan ook de suiker!

Fructose in sportdrankjes

Fructose heeft een zoete, fruitige smaak, maar heeft als nadeel dat het maag-darm problemen veroorzaakt wanneer het in grotere hoeveelheden wordt geconsumeerd. Daarnaast wordt fructose ook minder snel geoxideerd in het lichaam.

Een belangrijke factor is de osmolaliteit. De osmolaliteit duidt op het aantal deeltjes in een drank. Een hoge osmolaliteit betekent dat er veel deeltjes in zitten. Een drank met een hoge osmolaliteit noemen we hypertoon. Een drank met evenveel deeltjes als het bloed (290 mOsm/L) noemen we isotoon en een drank met minder deeltjes dan ons bloed noemen we hypotoon.

De osmolaliteit van een drank kan een effect hebben op de maaglediging. Een hypertone drank zal langer in de maag blijven en daardoor minder vocht toevoeren dan een isotone of hypotone drank.

Normaal gesproken neemt door een toename van het koolhydraatgehalte ook de osmolaliteit toe. In een recent onderzoek werd echter de osmolaliteit van dranken veranderd zonder de koolhydraatconcentratie te beïnvloeden. Alle dranken bevatten 60 gram koolhydraten per liter en de osmolaliteiten varieerden van 240- 390 mosm/L. Binnen dit bereik werden geen verschillen in maaglediging gevonden. Op basis van eerder onderzoek mag men echter concluderen dat boven 390 mosm/L de maaglediging sterk negatief beïnvloed wordt. Dranken met een hele hoge osmolaliteit moeten daarom vermeden worden, zeker in warme weersomstandigheden.

Een hoge osmolaliteit van de drank is ook in verband gebracht met maagdarmproblemen. Dit is een bijkomende reden om sterk hypertone dranken te vermijden. Op basis van dit gegeven kan men ook de mythe dat vruchtensap een goede en goedkope sportdrank is ontkrachten. De osmolaliteit van vruchtensappen is veel te hoog (500-1000 mOsm/L) opdat dit waar zou zijn.

Vruchtensappen zijn geen goede sportdranken!

Fructose-intolerantie

Een erfelijke aandoening waarbij het lichaam door het ontbreken van het enzym fructose-1-fosfaat-aldolase geen fructose kan omzetten. Hierdoor wordt de vorming, opslag en afbraak van glycogeen als energiebron geblokkeerd.

Fructose en vetopslag

Behalve meer suiker, is men ook veel meer fructose gaan eten omdat de voedingsmiddelen industrie de laatste tijd is overgestapt van sucrose naar fructose omdat dat goedkoper en zoeter blijkt te zijn. Dit is erg belangrijk omdat fructose een belangrijke rol blijkt te spelen in de productie van vet. Sommige mensen suggereren dat fructose goed zou zijn voor diabetici omdat het geen insuline piek veroorzaakt.

Helaas is aangetoond dat fructose desondanks op andere wijze insulineresistentie veroorzaakt (en bij proefdieren is het zelfs de geijkte methode om insuline resistentie op te wekken).

Insuline is een opslaghormoon, dat brandstof (suiker) opslaat voor later gebruik. Een hoge concentratie aan insuline is voor cellen het teken om vet op te slaan en niet voor gebruik vrij te geven. Om het opgeslagen vet weer de vetcel uit te loodsen en voor energie te gebruiken moet het insulineniveau omlaag. Om de hoeveelheid insuline te doen verminderen, moet het lichaam insuline-gevoeliger worden en moet de werking van de insulinereceptor verbeterd worden.

De enige effectieve manier waarop dit doel bereikt kan worden is om minder koolhydraten te eten en meer aan lichaamsbeweging te doen.

Fructose intolerantie

Fructose intolerantie is een zeldzame aandoening die onder de stofwisselingsziekten valt. Ongeveer 1 op 10.000 van de mensen heeft hier mee te maken. Fructose intolerantie heeft alles te maken met het missen van een bepaald enzym.

Dit enzym heet: Aldolase-B.

Fructose, ook wel vruchtensuiker genoemd, moet in het lichaam omgezet worden naar glucose. Voor die omzetting is Aldolase-B nodig. Mist dit enzym in de basis of gaat dit enzym kapot doordat het niet aangestuurd wordt door de noodzakelijke zink, dan is er een probleem in het lichaam.

Fructose wordt niet omgezet.

Dit is een kwalijker zaak. In de eerste plaats heeft het lichaam glucose nodig om te functioneren. Wanneer fructose niet omgezet wordt, is hier dus al een probleem. Daarnaast liggen andere risico’s op de loer, namelijk die van ophoping en vergiftiging in de lever en nieren.

Wanneer men deze ziekte heeft, is er geen aanvulling middels medicatie mogelijk. Men dient een strikt fructosevrij, of in overleg, fructose beperkt dieet te volgen. Het dieet is tamelijk uitgebreid.

Een fructose-intolerant dieet omvat het mijden van suiker, vruchtensuiker, dus ook fruit, de meeste zoetstoffen en dergelijken. Het klinkt eenvoudig, maar een blik op de alledaagse spullen in de keukenkast zal u leren, dat in vrijwel alle producten suiker, fructose of zoetstof zit.

Naast de aangeboren variant is er ook de variant van verworven fructose-intolerantie. Ook deze moet onder controle gebracht worden middels dieet. De intolerantie kan gemeten worden in een ziekenhuis middels een H2 ademtest.

Het overgrote deel van de mensen die intollerant zijn, zijn hiermee uit te filteren. Een klein deel niet, maar er bestaat nog een andere ademtest, voor deze kleiner groep die niet met H2 gaat.

Fructose malabsorbtie

Fructose malabsorbtie komt veel vaker voor. Ook hiervoor is geen medicijn, maar een dieet is vereist. Alleen dit hoeft vaak, in tegenstelling tot de intollerante vorm, niet levenslang. Deze afwijking is ook te meten met de H2 ademtest.

In tegenstelling tot de intolerantie, is bij malabsorbtie meestal het enzym in takt. Waar het bij malabsorbtie mis gaat, is de darmen. De darmen verwerken de fructose niet. Meestal omdat er een bacteriele overgroei aanwezig is of een darmdysbiose.

Veel mensen met darmklachten, darmaandoeningen, immuunziekten e.d. hebben zonder het te weten deze afwijking. Deze mensen zouden dus omgaand op dieet gezet moeten worden om ernstige complicaties te voorkomen.

Zoals genoemd, mensen met een immuunziekte zouden zich dit ook moeten afvragen. Ook de groep die ME heeft!

Inmiddels is duidelijk, dat veel van deze mensen naast hun vele klachten ook fructose malabsorbtie hebben. Veelal genetisch in aanleg al bepaald!