Rob's web

Magnesium

Chemisch element Magnesium (Mg)
Atoomnummer 12.

Magnesium wordt ook wel het antistress mineraal genoemd. Dit mineraal is een belangrijke voedingsstof voor de hersenen. Het verhoogt de weerstand tegen stress, depressies, spanningen en gaat geestelijke vermoeidheid tegen. Magnesium versterkt bovendien het geheugen en het concentratie vermogen. Verder is magnesium betrokken bij het vrijmaken van energie uit de voeding en het goed functioneren van het zenuwstelsel en de spieren. Ten slotte is dit mineraal betrokken bij het vormen van sterke botten en tanden en is het werkzaam als co-factor van B- en C vitaminen. In combinatie met calcium werkt het als een natuurlijk kalmerend middel. Magnesium is tevens essentiëel voor een effectieve werking van zenuwen en spieren. Voor het gebit en de botten vervult magnesium tevens ook een belangrijke rol.

Magnesium is voor de helft opgeslagen in de beenderen, het overige deel komt opgelost in cellen voor. Magnesium heeft een sleutelfunctie in de enzym- en hormoonhuishouding van mens en dier.

Magnesium is een macro element.

Eigenschappen

Symptomen bij een tekort

Tekorten kunnen diabetes type 2 en darmkanker in de hand werken. Tekorten van magnesium tijdens de zwangerschap blijkt de kans op wiegedood te vergroten doordat er spierslapte ontstaat bij de baby.

Bronnen

Belangrijke bronnen van magnesium zijn: groene bladgroente, noten, zilvervliesrijst, kool, aardappelen, sojabonen, volkorenproducten, zuivel, vlees(waren), peulvruchten en vis.

Dosering

In de gemiddelde westerse voeding wordt de magnesium inname onvoldoende geacht. Supplementen van 200 tot 400 mg per dag worden aanbevolen. Goede multivitaminen- en mineralenpreparaten hebben in de regel een gezonde dosis magnesium. De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid aan magnesium is 300 mg.

Voorzichtig en giftigheid

Magnesium is giftig voor mensen met nierproblemen of stoornissen in de prikkelgeleiding tussen hartboezem en hartkamer. In andere gevallen dan deze, is magnesium veilig. Waarschijnlijk veroorzaken hoge doses opvliegers, dorst, lage bloeddruk, heel soms verlies van de reflexen.


Magnesiumtekorten

Een verhoogde behoefte aan magnesium zien we bij de volgende bevolkingsgroepen en onder de volgende omstandigheden:

Vooral bij mensen in inrichtingen, ziekenhuizen, bejaarden-/verzorgingshuizen, verpleegtehuizen en dergelijke, maar ook bij studenten ziet men vaak de gevolgen van magnesiumtekort. Patiënten die lijden aan anorexie, ondervoeding, chronische diarree, malabsorptie (patiënten die veel overgeven of een ((gedeeltelijke)) verwijdering van de maag en/of darm hebben ondergaan) , diabetici, alcoholici en personen die aan bepaalde nierziekten lijden ontwikkelen spoedig een magnesiumdeficiëntie.

Recent onderzoek toont aan, dat ziektebeelden zoals een te hoog cholesterolgehalte in het bloed en arteriosclerose, leververschrompeling (cirrose) en een alvleesklierontsteking, goed reageren op extra toevoer van magnesium.

Twee recente onderzoeken in 'Magnesium Research' 1997, 10:51-57 en 'Journal of Neurology' 1998, 245: 584-588. bevestigden dat er nieuwe aanwijzingen zijn over het belang van magnesium voor de functie van de bloedvaten in de hersenen. In een onderzoek in Taiwan concludeerden de onderzoekers dat er een significant omgekeerd evenredig verband bestaat tussen overlijdensgevallen tengevolge van aandoeningen aan de bloedvaten in de hersenen en de hoeveelheden magnesium in het drinkwater.

De wetenschappers ontdekten met name een daling met 24,8% in gestandaardiseerde sterftecijfers voor elke toename van de waarde aan magnesium in het drinkwater met 100 mg/liter. In een tweede, losstaand onderzoek dat in 1998 gepubliceerd werd in het Journal of Neurology, onderzochten artsen 96 patiënten die in beginstadia verkeerden van een ischemische beroerte. Dit is de meest voorkomende vorm van beroerte die ontstaat wanneer een bloedprop of afzetting van aderverkalking een ader verstopt en zo voorkomt dat deze bloed levert aan de hersenen.

Door het meten van de magnesium waarde in het bloed en de cerebro-spinale vloeistof en gebruik te maken van computertomografie (oftewel CT scan), waren onderzoekers in staat om een verband aan te tonen tussen gevonden lage waarde aan magnesium in de cerebro-spinale vloeistof in de eerste 48 uur na een beroerte en de plaats en de mate van verstoorde bloedvoorziening in de hersenen.

"De invloeden van magnesium op de binnenwanden en het gladde spierweefsel van slagaders leidt ertoe dat deze zich verwijden en dat hun samentrekking (spasme) feitelijk wordt tegengewerkt. Dit biedt bescherming tegen tijdelijke verstoring in de bloed- en zuurstofvoorziening van het weefsel door de slagader in kwestie", aldus Mildred Seelig, M.D., van het American College of Nutrition en adviseur van MRI. "Ook biedt magnesium bescherming tegen de langduriger verstopping van de bloedstroom die plaatsvindt bij de vorming van een bloedprop in de slagader. Het biedt de bloedplaatjes in de beginfase van de vorming van een bloedprop minder gelegenheid samen te klonteren en tevens verhindert het in de latere stadia bloedstolling in de slagaders.

Op deze manier biedt magnesium bescherming tegen het proces dat leidt tot een beroerte en zou magnesium suppletie ernstige complicaties en zelfs overlijden tengevolge van een beroerte kunnen helpen voorkomen." Zij waarschuwt echter dat in de veel zeldzamer gevallen waarin de beroerte veroorzaakt wordt door een bloeding die plaatsvindt wanneer een verzwakt bloedvat scheurt en aldus een hersenbloeding veroorzaakt, deze beschermende invloeden tegen introvasculaire bloedproppen niet effectief zijn. Wel is het zo dat er zich gedurende het verloop van een hersenbloeding slagaderlijke samentrekkingen (spasmen) ontwikkelen en magnesium bescherming biedt tegen de daaropvolgende verminderde bloedvoorziening (ischemie).

Omdat magnesium zo'n belangrijke rol speelt bij onze gezondheid en we door uitputting van de grond (door oa kustmestgebruik) en slechte voeding niet voldoende magnesium kunnen binnen krijgen is het van belang dit goed in gaten te houden, kan veel ellende voorkomen.

Anti-stress mineraal Magnesium

De afgelopen jaren is er veel wetenschappelijk onderzoek gedaan naar vooronderstelde tekorten van het mineraal magnesium in de bodem van westerse landen. Deze onderzoeken komen voort uit het vermoeden, dat de westerse mens over het algemeen veel klachten vertoont die het gevolg zijn van (relatieve) magnesiumtekorten in het lichaam.

Om een tekort aan magnesium in het lichaam te onderzoeken, wordt tegenwoordig steeds meer gebruik gemaakt van de zgn. "volbloed (spectraal)analyse", waarbij feitelijk de celconcentratie van de diverse essentiële nutriënten wordt bepaald. Deze bepalingen blijken een goede afspiegeling te zijn van de celconcentratie in de lichaamsweefsels en -organen; de 'reguliere' plasma- en/of serumbepalingen zijn hiervoor niet geschikt. Ook de iriscopie is een eenvoudige en betrouwbare vorm van "hulpdiagnostiek", bij het inschatten van de magnesium-status.

In Nederland is de bodem zeer arm aan het element magnesium. Het gebruik van eenzijdige, "niet-orthomoleculaire" kunstmest én de industriële voedingsbewerking heeft over het algemeen tot gevolg, dat veel mensen in Nederland lijden aan klachten die worden veroorzaakt door min of meer ernstige chronische tekorten van vooral magnesium.

Het natuurlijk voorkomen van het mineraal magnesium in het (volwassen) menselijk lichaam is totaal ongeveer 25 gram, waarvan 50 - 65 % in de botten, minder dan 5 % in het extracellulaire vocht, waarvan nog 30 - 45 % in de cellen, minder dan 1 % in het bloed voorkomt.

Een orthomoleculair deskundige zal - indien nodig - magnesiumsuppletie adviseren; dus de voeding aanvullen met behulp van een kwalitatief goed magnesium-preparaat. Het is natuurlijk altijd een goede ondersteuning, om de voeding aan te passen en dus (op de meest natuurlijke wijze) dit onmisbare element het lichaam aan te bieden.

De werking van magnesium is belangrijk voor een groot aantal biochemische lichaamsfuncties; de belangrijkste zijn: - energieproductie (Glycolyse en ATP-productie in de mitochondriën), prikkelgeleiding, regulatie bloeddruk, opbouw van botten en tanden, regulering van de waterhuishouding en met name een goede balans met kalium/fosfor/calcium, geleiding van zenuwimpulsen (hersenen en hart!), essentieel voor de celwandcommunicatie (opname en uitscheiding van vele hormonen, neurotransmitters en alle andere mineralen/elementen), bescherming tegen stapeling van zware metalen (aluminium, kwik, lood, cadmium, berillium, nikkel) in de hersenen, en de regulering van de bloedsuikerspiegel.

Magnesiumrijke voeding

Cacao (bevat, naast tarwezemelen, het tot nu toe hoogst gevonden magnesiumgehalte!), tarweproducten (-zemelen), sojaproducten (tofu), noten (vooral amandelen, pecannoten en cashewnoten), pinda's, bonen, granen, zaden (zonnebloempitten, sesamzaad), roggebrood, bananen en abrikozen, volle rijst, kokos, vele groene groenten en schelpdieren.

Bij de toepassing van een voeding-aanvullend magnesiumpreparaat kan het nodig zijn de biologische beschikbaarheid te versterken door tevens andere synergistische (meewerkende) elementen aan te vullen. We denken dan vooral aan een goede verhouding met het element calcium, zowel de aanwezigheid in de voeding - als de aanwezigheid in het lichaam. Ook hierbij maakt de irisdiagnostiek zich weer nuttig, omdat een zekere mate van "blauw-verkleuring" van het oogwit wijst op een (meestal erfelijk bepaalde) aanleg voor stoornissen in de calciumstofwisseling. Vitamine D kan daarbij een belangrijke rol spelen.

Een tekort daarvan geeft een moeilijke opname door de darmwand én een moeilijke acceptatie van calcium in het bloed. Dat geldt overigens ook voor de opname van magnesium.  Momenteel gaat men er van uit dat de ideale verhouding calcium-magnesium in het lichaam 3:2 is. Ook de vitaminen B3, B6, C, F, het mineraal zink en het aminozuur taurine blijken voor een maximale benutting van magnesium onmisbaar (= co-factoren).

Magnesium-verbinding

Het element magnesium is in een goed opneembaar product meestal gebonden aan het lichaamseigen, "linksdraaiend" asparaginezuur (L-aspartaat). Deze verbinding (chelering) is identiek aan de lichaamseigen binding; de verdraagbaarheid, biologische beschikbaarheid en het vervoer zijn zodoende optimaal. Het transport vindt plaats tot in het celplasma en in de celkern (mitochondriën); L-aspartaat heeft als sleepstof een sterke affiniteit met de botten.

Magnesium l-aspartaat is verkrijgbaar in druppelvorm (snelste orale opname) en in tablet-, poeder- of capsulevorm; daarnaast ook in complexvorm met andere elementen. Magnesium is een essentieel element voor de mens: het neemt deel aan meer dan 310 enzymatische reacties in het lichaam en is dus noodzakelijk voor een groot aantal belangrijke functies. Magnesium is van groot belang voor de prikkeloverdracht in de cellen en dus ook voor energie. Het is zowel een "meewerkend" als een "tegenwerkend" mineraal voor calcium; beide elementen hebben elkaar steeds nodig voor ieders goede werking en benutting (antagonisme~synergisme).

Reeds jaren blijkt uit diverse wetenschappelijke rapporten dat er veel aanwijzingen zijn, dat het zeer nuttig en gewenst is de voeding van zwangere (en lacterende) vrouwen altijd aan te vullen met extra essentiële vitaminen, mineralen enzovoort. Een chronisch magnesiumtekort neemt daarbij een groot deel van de zwangerschaps-complicaties voor zijn rekening. Juist en vooral de magnesium-status is hier belangrijk om de kans op bijvoorbeeld te vroege weeën en te vroeg geboren baby's, maar ook de kans op een postnatale depressie, zwangerschapshypertensie, vochtophoping en pre-eclampsie voor de (a.s.) moeder te verkleinen. Ook groeistoornissen van de foetus worden met magnesium-deficiëntie in verband gebracht.

Zo is ook aangetoond dat 85% van de hartinfarct-patiënten een (relatief) tekort heeft aan magnesium in de cellen. Onderzoek in Schotland, Ierland en Finland heeft overigens al jaren geleden een sterk verlaagd magnesiumniveau (minder dan 10mg./L) aangetoond in het drinkwater.

Verhoogde magnesium-toevoer leidt tot consequente vaatverwijding (arteriën en arteriolen) en heeft zodoende een gunstig effect bij hoge bloeddruk, maar ook bij kouwelijkheid door vaatvernauwing c.q. -verkramping. Dier-experimenteel onderzoek heeft aangetoond dat magnesium in staat is hartnecrose (afsterven van hartspierweefsel), welke door magnesiumtekort in stress-situaties is opgewekt, te verhinderen. Interessant in deze samenhang is het feit, dat magnesiumsuppletie het gevaar van bloedstolselvorming in de bloedvaten kan verkleinen (preventie - hartinfarct!).

Magnesiumdeficiëntie verhoogt het vitamine E-verbruik; als deze stoffen niet worden aangevuld neemt het gevaar voor arterio-sclerotische vaatdegeneratie toe. Nieuwe onderzoeksresultaten geven een waardevolle betekenis aan de magnesium-suppletietherapie voor preventie en genezing van diabetes-symptomen, coronaire hartziekten en vroegtijdige verouderingsklachten.

magnesium is een 'natuurlijke tranquillizer', die zowel preventief als curatief kan worden toegepast. Het ontspant de spieren, zenuwen en bloedvaten door zgn. repolarisatie en geeft dus meer energie!

De afgelopen jaren is er regelmatig wetenschappelijk onderzoek gedaan naar mogelijke tekorten aan het mineraal magnesium in de bodem van westerse landen. Het gebruik van eenzijdige, "niet-orthomoleculaire" kunstmest én de industriële voedingsbewerking heeft ook in Nederland tot gevolg dat veel mensen lijden aan klachten die worden veroorzaakt door een chronische tekorten aan (vooral) magnesium. Volgens de Amerikaan Paul Mason blijkt uit literatuuronderzoek dat magnesiumtekort de afgelopen vijftig jaar een vitale rol heeft gespeeld bij de dood door hartfalen van zo?n 8 miljoen Amerikanen. Hij baseert zijn schatting op gegevens van het Amerikaanse Ministerie van Landbouw dat er op wijst dat grote aantallen Amerikanen veel te weinig magnesium binnenkrijgen. Mason pleit onder andere voor een overstap op het Aziatische dieet waarin twee maal zoveel magnesium voorkomt als in een westers dieet. De moderne westerse landbouwmethoden die de bodem steeds verder uitputten, zullen naar verwachting het probleem van de magnesiumtekorten alleen maar verergeren.[16]

Functies

Magnesium is een essentieel element voor de mens: het neemt deel aan meer dan 300 enzymatische reacties in het lichaam en is dus noodzakelijk voor een groot aantal belangrijke functies. Magnesium is van groot belang voor de prikkeloverdracht in de cellen, de stabilisering van de celmembranen, de aanmaak van ATP (ademhalingsketen in de mitochondriën) en de economisering van zuurstof in de cellen. Het is kortom een zeer belangrijke factor voor de ENERGIEVOORZIENING. Een daling van de magnesiumconcentratie in erytrocyten van ongeveer 25%, heeft een activiteitsverlaging van de magnesiumafhankelijke enzymen tot gevolg van zo?n 50%[6] Insuline en adrenaline zorgen voor een constant en evenwichtig magnesiumniveau in de cel; insuline verhoogt de instroom en adrenaline de uitstroom.[13]

Ook de stofwisseling van vetten (vetzuuroxidatie), eiwitten en nucleïnezuren, de glycolyse (verbranding van glucose tot acetyl-coenzym A), de prostaglandinesynthese, de huid- en pigmentstofwisseling en de synthese van RNA en DNA zijn volledig magnesiumafhankelijk. Door de sterke affiniteit van magnesium met fosforgroepen speelt het een grote rol in de stabilisatie van het DNA.[18] Recent onderzoek heeft gedemonstreerd dat magnesium noodzakelijk is voor de functie van het parathyreoïde hormoon, de actieve metabolieten van vitamine D en insuline.[18]

Onderzoek

Om een tekort aan magnesium in het lichaam te onderzoeken, wordt gebruik gemaakt van de zgn. volbloedanalyse (E.L.N. te Bunnik), waarbij de bloedcelconcentratie van de verschillende essentiële nutriënten wordt bepaald. Deze bepalingen blijken een goede afspiegeling van de celconcentratie in de lichaamsweefsels en -organen; de reguliere plasma-bloedbepalingen zijn hiervoor geen geschikte parameters. Ook de iriscopie is een eenvoudige en betrouwbare vorm van "hulpdiagnostiek" bij het inschatten van de magnesium-status (op cellulair niveau van weefsels en organen). De natuurlijke hoeveelheid van het mineraal magnesium die in totaal in het (volwassen) menselijk lichaam voorkomt is ongeveer 25 gram, waarvan 50-65% in de botten, 30-45% in de hart- en skeletspiercellen, weke delen, lever en de erytrocyten, en minder dan 5% in het extracellulaire vocht, waarvan nog minder dan 1% in het bloedplasma voorkomt. Een bepaling van de magnesiumstatus in serum of plasma is daarom niet geheel representatief. De RDA voor magnesium verschilt per groep; jonge kinderen wordt tussen de 80 en de 170 mg/dag aanbevolen, tieners schieten door naar een hogere (volwassenen)behoefte, namelijk 270 tot 420 mg/dag, afhankelijk van de levensomstandigheden. De orthomoleculaire therapeutische dosering ligt voor vrouwen op 300 tot 800 mg/dag (zwangere vrouwen hebben een hogere behoefte!) en voor mannen op 300 tot 1.500 mg/dag.

Magnesiumrijke voeding

Chlorofyl is de magnesium-chelatie van porfyrine. Alle (donker)groene bladgroenten zijn relatief rijk aan magnesium vanwege het hoge chlorofylgehalte. Goede voedingsbronnen voor magnesium zijn: kelp en cacao (deze bevatten, naast tarwezemelen, het tot nu toe hoogst gevonden magnesium-gehalte!), tarweproducten (-zemelen), melassestroop, zonnebloempitten, noten (amandelen en cashewnoten!), pinda's, bonen, granen (gierst!), zaden, algen, roggebrood, bananen, avocado(!), volle rijst, kokos en vele groene groenten.

Magnesiumsupplementen

Bij de toepassing van een magnesiumpreparaat als voedingssupplement kan het nuttig zijn de biologische beschikbaarheid te verhogen door aanvulling van één of meer van de volgende synergisten of co-factoren: calcium (de ideale verhouding calcium-magnesium in supplementen is 3:2), kalium, vitamine D, de vitaminen B3, B6, C en F, het mineraal zink en het aminozuur taurine. Een chronisch tekort aan magnesium veroorzaakt een renaal verlies van calcium en kalium en het calcium migreert vervolgens van de botten (harde weefsels) naar de zachtere weefsels; denk in dit verband aan de geleidelijke opbouw van atherosclerotische plaques.[10]

Magnesiumverbinding

De biologische beschikbaarheid van organisch gebonden elementen is over het algemeen veel hoger dan die van anorganische verbindingen. Goed verkrijgbare en veel gebruikte verbindingen van magnesium zijn tegenwoordig: -L-aspartaat, -arginaat, -ascorbaat, -aspartaat, -caprylaat, -citraat, -cysteïnaat, -fumaraat, -gluconaat, -glutamaat, -glycinaat, -ketoglutaraat, -Krebs, -lactaat, -lysinaat, -malaat, -methionine, -nicotinaat, -orotaat, -salicylaat, -succinaat, -tartraat en -taurinaat en aminozuurgecheleerd magnesium. Het transport van de meeste organische verbindingen vindt plaats tot in het celplasma en in de celkernorganellen (mitochondriën). Sommige verbindingen zijn zowel in vloeibare als in vaste vorm voorhanden.

Magnesium als celbeschermer en het afweersysteem

Magnesium beschermt de cel tegen intoxicatie en stapeling van zware metalen, zoals lood, aluminium, kwik, cadmium, berillium en nikkel. Bij degeneratieve ziekten als M. Parkinson wordt veel stapeling van zware metalen in de hersenen aangetroffen. Bij kinderen wordt ook een (mentale) leerachterstand met zware-metalenbelasting in verband gebracht.[10] Het globuline properdine dat verantwoordelijk is voor de bacteriolyse, de protozoölyse, het inactiveren van virussen, de erytrocytolyse en waarschijnlijk ook voor de lyse van carcinoomcellen, kan niet zonder magnesium effectief worden.[19][20]

Uit een nog recenter onderzoek blijkt dat magnesium een preventieve werking heeft op de ontwikkeling van colorectale kankers, zoals beschreven in het december 2004 nummer van het Journal of the American College of Nutrition (vol 23, no 6, 704S-711S); [Dr Jean Durlach from the International Society for the Development of Research on Magnesium at the Pierre et Marie Curie University in Paris] en ook volgens het Journal of the American Medical Association (293, pp86-89); een hoog magnesiumgehalte in de voeding geeft vrouwen extra bescherming tegen de ontwikkeling van colorectale kanker, volgens een Zweedse studie in het hiervoor genoemde rapport.

Zwangerschap

Zwangere en lacterende vrouwen hebben een sterk verhoogde behoefte aan allerlei essentiële nutriënten zoals magnesium, om de kans op te vroege weeën en te vroeg geboren baby's, maar ook de kans op een postnatale depressie voor de moeder te verkleinen. Dubbelblind onderzoek heeft aangetoond dat magnesium beter in staat is eclampsie (zwangerschapsstuipen) te voorkomen dan phenytoïne.[17] V. Kuti et. al. hebben aangetoond dat het aantal miskramen dat optreedt door het tijdig geven van magnesium(citraat) met meer dan 80% verlaagd wordt. L. en G. Spätling konden vervolgens in hun dubbelblinde en placebogecontroleerde studie met 568 vrouwen aantonen dat door de inname van magnesium het optreden van vroegtijdige weeën met 55% en bloedingen met 76% gereduceerd kan worden. Daardoor kon het aantal ziekenhuisopnamen van zwangeren met 40% worden teruggebracht. Verder vonden in de magnesiumgroep 50% minder vroeggeboorten plaats en was het aantal zuigelingen dat met een ondergewicht werd geboren 40% lager. Maar liefst 40% minder pasgeborenen moesten op de intensive care behandeld worden. Wanneer een vrouw tijdens de zwangerschap extra magnesium krijgt toegediend, verkleint dit de kans op sterfte van haar baby wanneer deze twee maanden te vroeg geboren wordt. Ook treedt er minder hersenschade op, aldus de onderzoeker Dr. Caroline Crowther.[3] Maar liefst 80% van de westerse babypopulatie heeft onvoldoende magnesium in de lichaamscellen, hetgeen niet zelden tot darmkolieken leidt.[14]

Hormaanbalans

Magnesiumtekort is ?normaal? bij vrouwen met PMS-klachten. Uit een experiment bleek dat twee maanden lang slechts 200 mg/dag genoeg was om aanzienlijk minder vocht vast te houden en minder in gewicht toe te nemen. Er trad tevens minder oedeem op, de borsten waren minder pijnlijk en het opgeblazen, pijnlijke gevoel in de onderbuik nam af.[2] Bij vrouwen met een post-menopauzale osteoporose is een significante reductie aantoonbaar van de bot-mineralen en het serum-magnesiumgehalte; magnesium heeft een belangrijke invloed op de re-mineralisatie en de matrix-opbouw van het bot.[8] Magnesium reguleert de calciumstofwisseling door inwerking op diverse hormonen, inclusief het parathormoon (>hypocaliëmie) en calcitonine.[4] De magnesiumconcentratie heeft een effect op serotoninereceptors, de nitraatoxide-synthese en -afgifte en de NMDA-receptors; deze spelen allen een rol bij migraine. In een multi-center, placebo-gecontroleerde, dubbelblinde en gerandomiseerde studie werden de migraineaanvallen met 41,6% teruggebracht met een dagdosis magnesium van 600 mg, gedurende 12 weken.[8]

Cardiovasculaire pathologie en cholesterolproblematiek

Er is aangetoond dat 85% van de hartinfarctpatiënten een (relatief) tekort heeft aan magnesium in de cellen. Onderzoek in Schotland, Ierland en Finland heeft overigens al jaren geleden een sterk verlaagd magnesiumniveau (minder dan 10mg./L) aangetoond in het drinkwater. Ook dierexperimenteel onderzoek heeft aangetoond, dat magnesium in staat is hartnecrose (afsterven van hartspierweefsel), welke door magnesiumtekort in stresssituaties is opgewekt, te verhinderen. Interessant in deze samenhang is het feit, dat magnesiumsuppletie het gevaar van bloedstolselvorming in de bloedvaten eveneens kan verkleinen. Verhoogde magnesiumtoevoer leidt tot consequente vaatverwijding (arteriën en arteriolen) en heeft zodoende een gunstig effect bij hoge bloeddruk, maar ook bij kouwelijkheid door vaatvernauwing c.q. -verkramping. Zowel in vitro als in vivo blijkt magnesium het gehalte van de lichaamseigen vasodilatator prostacyclin te verhogen.[8] Magnesium is een onontbeerlijke co-factor voor een goede werking en activering van de Na-K-pomp in de cellen; een onevenwichtigheid daarvan veroorzaakt direct stoornissen van vele celfuncties. Magnesium heeft een beschermende werking tegen schade van het vaatwandendotheel door vrije zuurstofradicalen, en waarschijnlijk een inhiberende invloed op de platelet-aggregatie.[8]

Magnesiumdeficiëntie verhoogt het vitamine E-verbruik; als deze stoffen niet worden aangevuld neemt het gevaar van arterosclerotische vaatdegeneratie toe. Recent onderzoek toont aan, dat ziektebeelden als een te hoog cholesterolgehalte in het bloed en arteriosclerose, leververschrompeling (cirrose) en alvleesklierontsteking, goed reageren op extra toevoer van magnesium. Magnesium kan het HDL-cholesterol verhogen, het LDL-cholesterol verlagen, de platelet-aggregatie inhiberen en bescherming bieden tegen calciumstapeling in de bloedvaten (sclerotisering).[9] Dagelijkse magnesiuminname geeft na een maand bij patiënten met suikerziekte een verlaging van het totaal cholesterol en een stijging van het gunstige HDL-cholesterol te zien.[11] Zink, selenium en magnesium zijn essentiële minerale co-factors bij enzymatische reacties van de methionine en homocysteïne metabole pathways.[9]

Diabetes

Nieuwe onderzoeksresultaten geven een waardevolle betekenis aan de magnesiumsuppletie-therapie voor preventie en genezing van diabetessymptomen (type 2, in gecombineerd met obesitas en vroegtijdige verouderingsklachten. Bij diabetespatiënten word vaak een relatief tekort aan magnesium gevonden (25-38%). Diabetespatiënten zijn erg gevoelig voor ongewenste uitwerkingen op de bloeddruk, de bloedvetten (lipogenesis) en het netvlies.[7] De werkzaamheid van vitamine C en magnesium werd onderzocht bij 56 diabetici. Tijdens magnesiumsuppletie trad een bloeddrukverlaging op bij insulineafhankelijke diabetici.[12] Magnesium stimuleert eveneens de insulinereceptoren van de spiercellen, bevordert de cellulaire glucose-influx en verhoogt de enzymactiviteit van de pyruvaat-kinase, die o.a. de afbraak van glucose tot pyruvaat reguleert. Er zijn aanwijzingen dat magnesium de insulinereceptor-binding wijzigt en verbetert.[8] Volgens sommige onderzoekers is magnesium de second messenger van het insulinehormoon; magnesium kan de glucose-geïnduceerde insuline-secretie reduceren.

Zenuwstelsel

Magnesium is een 'natuurlijke tranquillizer' die zowel preventief als curatief kan worden toegepast; het laat een significante en zelfs superieure werking zien ten opzichte van diazepam en phenytoin[8]. Het ontspant de spieren, zenuwen en bloedvaten door zgn. ?repolarisatie? en geeft dus meer energie. Magnesium heeft het karakter van een anti-convulsant via de neurale calciumkanaal-blokkade en lijkt een antagonist van de glutamaat-N-methyl-D-aspartaat (NMDA) receptor.[8] De neuromusculaire membranen van de zenuwcellen worden door magnesium ge(re)polariseerd. Een hoge adrenalinespiegel, vaak geassocieerd met ADHD, geeft een hogere magnesiumuitscheiding via de urine; suppletie van magnesium heeft een goede invloed bij ADHD.[1] Stress veroorzaakt een toename van de activiteit van catacholaminen; dit is een chemische verzamelnaam voor sympathische neurotransmitters zoals noradrenaline, adrenaline en dopamine (producten van het bijniermerg). Bij stressklachten speelt magnesium een onschatbare rol; het membraan-stabiliserend effect van magnesium remt overschotten van adrenalinesecretie en dempt de cellulaire sensibiliteit voor stresshormonen, vooral op het niveau van het hart, de hersenen en de spieren.[5]

Ook viscerale aandoeningen zoals darmspasmen, diarree of juist obstipatie, braken en nausea, spasmen van de urinewegen en andere sfincters kunnen optreden door neuromusculaire prikkelbaarheid van de Plexus Auerbach-Meißner (die zich in het abdomen bevindt) ten gevolge van magnesiumdeficiëntie.[21]

Synergie met andere nutriënten en cellulair evenwicht

Magnesium versterkt de opname van vitamine E. Vitamine B6 werkt als een synergist met magnesium; de stofwisseling van beide stoffen is sterk met elkaar verweven. Ook het aminozuur taurine bepaalt in belangrijke mate de intracellulaire magnesiumconcentratie. Zonder vitamine B6 kan magnesium de cel niet binnenkomen.

Interacties

Een hoge calcium-inname (meer dan 2 gram) en vitamine D*, verlagen de absorptie van magnesium. Dit geldt ook voor een hoge inname van Inositol hexafosfaat. Gelijktijdige inname van magnesium en ijzer geeft een absorptievermindering van ijzer. Gelijktijdige inname van magnesium en mangaan veroorzaakt een mangaan-absorptievermindering. Gelijktijdig gebruik van niet-verteerbare oligosaccharides (FOS) remt de colon-absorptie van magnesium. Gelijktijdige inname van fosfaat geeft een verlaagde opname van zowel magnesium als fosfaat.*(Een tekort aan vitamine D geeft eveneens een verlaging van de magnesiumabsorptie!)

De Amerikaanse Food and Nutrition Board erkent dat personen met de volgende condities baat kunnen hebben bij (een voorgeschreven) magnesiumsuppletie: Neonatale tetanie, hyperurikemie, hyperlipidemie, lithium intoxicatie, hyperthyreoïdie, cardiale artmie en digitalis intoxicatie.