Rob's web

Tannine / looizuur

Looizuur of gallotannine is een hydrolyseerbare tannine en komt onder andere voor in de bast van Sequoia's en eiken, in de peul van Caesalpinia spinosa en in galappels. Het beschermt de boom tegen insectenvraat en aantasting door bacteriën. Ook beschermt het de boom bij bosbrand. Vroeger werd de gedroogde eikenbast (eek) vermalen op een eekmolen en vervolgens tussen de te looien huiden gestrooid.

Looizuur is dus niet hetzelfde als wat onder de verzamelnaam tannine verstaan wordt, waarschijnlijk komt dit met de verwarring van tannic acid ← looizuur en tannins ← tanninen. Zwarte thee bevat bijvoorbeeld geen looizuur (tannic acid), maar wel andere tanninen. Groene thee echter bevat wel looizuur (gallotannine).

De molecuulformule wordt meestal weergegeven als C76H52O46, maar in feite bestaat het uit een mengsel van verwante stoffen. Het is een polymeer van moleculen van galluszuur en glucose met meestal 8 moleculen galluszuur. Het is een geel tot lichtbruin poeder dat zeer goed in water oplosbaar is; 1 gram looizuur lost op in 0,35 ml water. Het CAS-nummer is 1401-55-4.

Hydrolyseerbare polymeren van galluszuur worden nu vooral voor het leerlooien gebruikt.

Looizuur staat ook wel bekend onder de naam tannine. In zuivere vorm is het een wit poeder, maar speciaal voor wijnmakers zijn er diverse niet geheel zuivere varianten op de markt die er vaak bruin tot zwart uitzien. Tannine zit o.a. in thee en wijn. Te veel tannine in de wijn geeft de wijn een wrange smaak. Men dient de wijn dan te laten rijpen, waardoor het tanninegehalte afneemt en dit zich eventueel als bezinksel af kan zetten.

Deze stof is in staat te reageren met ijzer tot een looizuur-ijzercomplex. Hierdoor neemt de beschikbaarheid van ijzer voor opname af en kan er bloedarmoede ontstaan. Naast looizuur zijn ook andere aanwezige polyfenolen in thee in staat om te reageren met ijzer met hetzelfde gevolg. Looizuur is een tannine die van nature in de theeplant voorkomt. Bij een theeplant wisselt het looizuurgehalte door de jaren heen. Looistoffen hebben een kalmerende werking op het maagdarmkanaal en behoren tot de groep flavonoïden, een antioxidant. Bij overmatig gebruik kunnen looistoffen zorgen voor verstopping (slechte stoelgang) en de opname van mineralen, met name ijzer, calcium, zink en magnesium verminderen.

Looizuur verbindt zich met de in je darmen aanwezige mineralen tot onoplosbare stoffen, waardoor je die mineralen niet op kan nemen. Als je toch thee wilt drinken, giet er dan een scheutje melk in. De kalk in de melk bindt zich dan met het looizuur, waardoor je geen mineralen kwijt raakt.

In thee bevindt zich een stof, tannine, ook looizuur genoemd. Deze stof is in staat te reageren met ijzer tot een looizuur-ijzercomplex. Hierdoor neemt de beschikbaarheid van ijzer voor opname af en kan er bloedarmoede ontstaan. Naast looizuur zijn ook andere aanwezige polyfenolen in thee in staat om te reageren met ijzer met hetzelfde gevolg.

Heeft u intolerantie voor looizuur kijk dan zeker uit met vruchten met een hoog tannine gehalte:

VruchtTanninegehalte
aalbesmiddel
aardbeilaag
abrikooshoog
ananaslaag
appellaag
banaanlaag
bloesemlaag
bosbeszeer hoog
braammiddel
citroenlaag
dadellaag
druifmiddel
framboosmiddel
grapefruithoog
honinglaag
kersmiddel
krentmiddel
kruisbeslaag
mandarijnmiddel
peerhoog
perzikhoog
pruimhoog
rabarberlaag
rozebottelhoog
rozijnhoog
sinaasappelhoog
vlierbeszeer hoog
vijghoog