Gember
Zingiber officinale
Gember is een in de keuken gebruikte specerij met een scherpe, maar voor de liefhebbers aangename smaak. Gember wordt gewonnen uit de wortelstok van de gemberplant uit de Gemberfamilie.
De scherpe smaak van gember is vooral afkomstig van de chemische verbindingen gingerol en shogaol. Het kan ook gedroogd dan geraspt gebruikt worden. Gedroogde gember is scherper van smaak dan verse gember, omdat het meer shogaol bevat dat scherper van smaak is dan gingerol. Gember wordt ook wel ingemaakt in geconcentreerd suikerwater. Gember wordt in Nederland vooral gebruikt in koek en gebak, bijvoorbeeld in gemberkoek, ontbijtkoek en speculaas. In de Indonesische keuken wordt gember veel gebruikt in allerlei hartige gerechten, onder andere in een bij veel mensen geliefd gerecht zoals Babi Ketjap. Djahé is de Indonesische benaming voor gemalen gemberwortel. Gember wordt veel in de Joodse keuken toegepast, bijvoorbeeld in gemberbolus (gebak). Gember vormt een onderdeel van het kerriemengsel.
De olie wordt ook in parfums verwerkt.
Gemberplanten worden vermeerderd door ze te scheuren. De meeste gember komt van oudsher uit India. Ook West-Afrika, Jamaica, Nigeria, Japan en China zijn grote producenten.
In gember zitten veel medicinale werkzame stoffen. Gember bevat gingerol, lineol, borneol, zingibain. zingibereen, zingiberol, pheilandreen en shogaol. In gemberpoeder zit specifiek ook shogaol. In totaal zitten in gember 17 medicinale werkbare stoffen. Als verse gember gedroogd, verhit en gemalen wordt wordt gingerol omgezet in shogaol. Zowel gingerol en shogaol werken pijnstillend. Chemisch lijkt deze stof op aspirine. In Denemarken wordt gember bij reumapatiënten toegepast en bij reumatoïde artritis. De patienten krijgen daglijks 1 tot 2 gram gemberpoeder. In 3 maanden voelen de mensen dat de klachten een stuk minder worden. Het resultaat is minder pijn, minder zwelling en minder stijfheid.
Gember is goed voor maag, milt en darmen. Gember is enorm goed voor een goede spijsvertering en het verbranden van calorieën. Met gember haal je meer bouwstenen uit je voeding. Dat komt door de stof zingibain.
Er is volgens onder anderen de Deense artsen uit Odense geen stof op aarde die zulke krachtige eiwitverterende enzymen bevat dan de zingibain.In India en China zijn ze ons met de kennis over de kwaliteit van gember al enkele duizenden jaren voor.