Home - Kynologie - De duitse herdershond - Ingewandsbreuken
Soms kan men zich zorgen maken over breukjes, die vooral bij jonge honden nogal eens voorkomen. Een duidelijke uiteenzetting van oorzaken en ontstaan geeft het volgende artikel.
Om deze vraag te beantwoorden moeten wij eerst een blik slaan op het inwendige van de hond. In de romp vinden wij twee grote holten, namelijk de borstholte en de buikholte. De holten zijn van elkaar gescheiden door een sterke koepelvormige peesplaat, die middenrif heet. Dit vlies staat bol naar de borstholte en hol naar de buikholte, zodat de borstholte veel kleiner is dan de buikholte.
In de borstholte bevinden zich twee voorname organen van het lichaam, namelijk het hart en de longen. In de buikholte zitten de overige organen, zoals maag en darmen, de lever, nieren, de milt, bij een teef ook de baarmoeder en de blaas. Al deze delen moeten beschermd worden tegen nadelige invloeden van buitenaf, bij voorbeeld een slag of stoot of verwonding. Daar hart en longen zeer zeker tot de voornaamste behoren en deze geheel niet tegen geweidswerkingen kunnen, liggen zij ook het veiligst beschermd, namelijk door de sterke ribbenkast. De buikorganen kunnen wat beter tegen een stootje, zodat de bescherming hier lang zo volkomen niet is. De buikbekleding wordt gevormd door de huid, daaronder een dunne taaie, vliezige plaat, dan volgt de platte dunnen buikspier.
Hieronder ligt nog een niet sterk dun vlies, het buikvlies, dat de buikholte van binnen bekleedt.
Wanneer er nu een zwakke plek in de buikspier is en deze daar scheurt, dan zakt een deel der darmen door dat gat heen omgeven door het buikvlies en blijft voor de huid hangen.
Van buiten is zoiets als een bult te zien. Zulk een open plek kan ook aangeboren zijn, wat men vaak ter plaatse van de navel ziet. Legt men een hond met een breuk op zijn rug, dan zakken de darmen weer in de buikholte terug, of ze kunnen er door zacht kneden gemakkelijk worden ingebracht en de breuk is verdwenen. Als men nu diep doorvoelt op die plaats dan kan men de opening in de buikspier meestal ook voelen. In de plaats van darmen kunnen ook nog andere organen in de breukzak zitten, bij voorbeeld de blaas of de baarmoeder. Men zal nu begrijpen wat is te verstaan onder een breuk, namelijk het uitzakken van enig ingewandsdeel door een opening in de bekleding van de buikholte, waarbij het uitgezakte deel toch nog door de huid en het buikvlies bedekt is. Veelvuldig komen navelbreuken voor, vooral bij jonge hondjes. Bij pups ziet men dan ter plaatse van de navel een klein glad knobbeltje ter grootte van een knikker ongeveer, dat vrij gemakkelijk weg te drukken is. Hier behoeft niets aan gedaan te worden daar op oudere leeftijd als de darmen wat dikker worden en ze dus niet meer door het gaatje kunnen, het gebrek vanzelf verdwijnt. Het is dus niet nodig, om zoals nog veel gedaan wordt, met verbanden te werken bij zulke jonge dieren. Dit blijft niet alleen zonder resultaat, daar het verband altijd verschuift, maar bezorgd de hondjes veel last, vooral als de verbanden doordukken. Dus kalm aan zijn lot overlaten, dan verdwijnt het vanzelf.
Soms zijn de breuken te groot om vanzelf te genezen. Zij zijn dan op verschillende manieren weg te krijgen, doch dit is het werk van een deskundige, temeer daar er soms een operatie nodig is. Het gevaar van een breuk is niet zo heel groot. Het is meer een schoonheidsgebrek. Alleen als de breuk ingeklemd raakt, wat men bemerkt door het hard en pijnlijk worden ervan en aan het ziek zijn van de hond, dan is vlugge hulp noodzakelijk. Breuken worden door leken dikwijls afgebonden. Dit is niet zonder gevaar. Als namelijk een stukje darm mede afgebonden wordt, dan is de hond ten dode opgeschreven.
Wanneer een opening in de binnenste bekleding van de buikholte iets te groot is, dan kan bij voorbeeld door hoesten, bij hard persen tijdens de ontlasting enz. de darm in de opening gedreven worden. Is dit eenmaal geschied, dan gebeurt het makkelijk telkens weer en de breuk is er. Zulke openingen zijn o.a. de reeds genoemde navel en ook de liesring, waardoor bij de reu de zaadstreng loopt. Ook kan een breuk optreden door een geweldsinwerking van buitenaf, bij voorbeeld door een schop. Hierdoor scheurt de buikspier en treedt de breuk op. Wanneer in de buikspier een verwonding of zwering heeft plaatsgehad, dan ziet men vaak na genezing van de wond of zweer daar een breuk optreden. Dit komt, omdat de buikspier daar zwak geworden is en gemakkelijk scheurde.
Een enkele maal komt het voor, dat er een scheur in het middenrif ontstaat, waardoor dan de darmen in de borstholte terechtkomen. Dit is dus een inwendige breuk. Deze is zeer gevaarlijk. Door druk op de longen en het hart, tengevolge van het ingedrongen darmgedeelte, krijgen de dieren het benauwd en sterven meestal. Bij tijdige onderkenning zou een operatie nog hulp kunnen brengen.