Rob's web

Knikstaarten

Home - Kynologie - De duitse herdershond - Knikstaarten


Knikstaarten, wel of niet van belang voor keurmeesters en fokkers?

De staartwervels vormen een onderdeel van het skelet en wel van de wervelkolom. Het skelet wordt in een vroeg stadium van de embryonale ontwikkeling al aangelegd en wordt later via een kraakbeenskelet, wat voor het grootste deel verbeent, tot het skelet zoals wij kennen. Zeer veel erffactoren geven in dit langdurige en ingewikkelde proces hun informatie. Daar komt dan nog bij dat de skeletontwikkeling na de geboorte nog voortgang vindt. Ook hier spelen weer erffactoren een rol.

Mutaties

In de loop der tijden treden mutaties op en gebeurt dit in de geslachtscellen, dan zijn de veranderingen overdraagbaar op de nakomelingen. Dit gebeurt uiteraard ook bij de skeletontwikkeling en zo zijn we bij de oorsprong van de diverse hondenrassen met hun verschillende bouw, beharing, kleur en karakter.

Selekteren we op door ons gewenste eigenschappen, dan leggen we deze genetisch vast, zolang er weer geen mutaties optreden die "roet" in het eten kunnen gooien. Bij specialistisch onderzoek naar de skeletontwikkeling is een aantal erffactoren nader geanalyseerd. Hierbij is gebleken dat:

  1. er verschillende erfgang bestaat, bijvoorbeeld dominant recessief of incompleet dominant,
  2. het optreden of zichtbaar worden van de eigenschappen mede afhankelijk is van de genetische achtergrond van het totale dier. Dit betekent dat ze bijvoorbeeld onderdrukt kunnen worden door "normale genen" of dat ze er op een andere wijze een interactie tussen de erffactoren plaatsvindt.

Rangschikking

Terug naar de staartafwijkingen, welke gerangschikt dient te worden onder skeletafwijkingen, blijkt dat hier zeker een kleine 20 erffactoren voor verantwoordelijk kunnen zijn. Als gevolg hiervan hebben de staartafwijkingen ook verschillende vormen. Niet alleen afwezigheid van staart, stompstaart of een te korte staart, doch ook verschillende soorten van knikken, haken en niet verstrijkbare buigingen, te weinig of teveel wervels, afwijkende vormen van wervels, afwijkingen aan de tussenwervelgewrichten komen voor. De erffactoren, hiervoor verantwoordelijk, beperken hun informatie niet tot de staartwervels alleen, doch beInvloeden de ontwikkeling van het gehele skelet. Sommigen komen alleen voor in de wervelkolorn en schedel, anderen beinvloeden ook de ledematen inclusief de tenen. Ook zijn er aan skeletafwijkingen verbonden afwijkingen aan orgaansystemen geconstateerd, waar deze organen vanuit dezelfde kiembladen ontwikkeld worden.

Meerdere afwijkingen

Als skeletafwijkingen in samenhang met staartafwijkingen zijn o.a. bekend: krommingen in hall-, borst-, lenden- en kruiswervels, niet gesloten wervelbogen, waterhoofd en gespleten verhemelte, te korte pijpbeenderen en afwijkingen aan de borstkas. Ontwikkelingsstoornissen in orgaansystemen als deze zijn o.a. gevonden aan hart en nieren, verkeerd ingeplante euretra, het ontbreken van een anus en andere afwijkingen aan het eurogenitaal apparaat.

Wanneer treden ze op

Bij de levende pup treden deze afwijkingen nooit tegelijkertijd op en in de meeste gevallen merken we van de voornoemde erffactoren, zoals aanwezig, helemaal niets. In zo'n geval hebben de "normale" genen de overhand of zijn de afwijkingen zo gering dat ze onopgemerkt blijven of bij het ouder worden vergroeien.

Voorkomen

Vinden we nu bij onze honden een knikstaart, welke in sommige gevallen na de geboorte kan ontstaan, dan wordt in zo'n geval de erfelijke aanleg hiervan dus wel gemanifesteerd. Welke soort van knikstaart het is, valt uitwendig niet of nauwelijks vast te stellen. Maar het blijft een skeletafwijking, welke op de hond geen last hoeft te veroorzaken, maar wanneer er met zo'n dier wordt verder gefokt, blijven de problemen niet uit. Ook inteelt in lijnen waarin knikstaarten voorkomen, kan moeilijkheden geven op diverse, bovengenoemde, terreinen. We hebben hiervan de laatste paar jaar genoeg voorbeelden gezien bij verschillende rassen. Keurmeesters hebben daarom mijns inziens de plicht hen ter keuring aangeboden honden zorgvuldig te keuren, waarbij het onderzoek van de staart niet achterwege mag blijven. Skeletafwijkingen als deze dienen vermeld te worden ter informatie aan fokkers en eigenaren.

Laten we zo alien ons steentje bijdragen aan het behoud van ons mooie ras!

©Clubblad van de vereniging "De Berner Sennenhond"; Mevrouw A. Brooijmans-Schallenberg