Ionisator
Dit eenvoudige apparaat zorgt voor een sterke koncentratie van negatieve ionen in de omringende lucht; een effekt dat door velen als verfrissend en heilzaam wordt ervaren.
Behalve de psychische invloed die de weerstoestand op veel mensen schijnt uit te oefenen, is het gewoon een bewezen feit dat klimatologische faktoren zoals temperatuur, vochtigheid en luchtdruk van groot belang zijn als het gaat om de gezondheidstoestand van de mens. Ook elektrische velden en ionenkoncentraties in de atmosfeer schijnen hierin een belangrijke rol te spelen.
Luchtionen zijn elektrisch (positief of negatief) geladen luchtdeeltjes, die in de atmosfeer aan de lopende band worden 'geproduceerd'; een normale koncentratie ligt tussen 400 en 1500 ionen per kubieke centimeter lucht. Nu heeft men ontdekt dat in veel bekende 'Luftkurorte', zoals bijv. St. Moritz, de koncentraties anders zijn. Op die plaatsen is namelijk sprake van een groot overschot aan negatieve ionen, hetgeen direkt verband schijnt te houden met het feit dat de 'kuurders' zich er prettig voelen. Lieden die zich bezig hebben gehouden met onderzoekingen op dit gebied beweren zelfs dat een overkoncentratie van negatieve ionen in de lucht slapeloosheid, lusteloosheid en agressiviteit tegengaat en dat er duidelijk sprake is van een gunstige uitwerking op de celstofwisseling van de mens.
Of het allemaal waar is weten we niet, maar aangezien iedereen voor een luttel bedrag (ca. ƒ 15,-) zelf een 'negatieveionenopwekker' kan maken, is het voor geïnteresseerden mogelijk om met gering financieel risiko een en ander in de praktijk uit te proberen.
De schakeling
Het schema stelt het ontwerp van een 'ionenspuit' voor, welke een produktie heeft van ca. 500.000 negatieve ionen per kubieke centimeter, gemeten op een afstand van 0,5 meter.
Zoals te zien gaat het hier om een hoogspanningsgenerator in zijn eenvoudigste vorm. De uit 27 kondensatoren en 27 dioden bestaande keten van spanningsverdubbelaars zorgt voor een negatieve spanning van maar liefst ca. 7,5 kV (!) op de emitternaald. Als emitternaald op de emitternaald bij een netspanning van 220 V. Als emitternaald kan een gewone stopnaald worden gebruikt, als deze tenminste een mooie dunne spitse punt heeft. De naald moet wel geheel vrij worden opgesteld, d.w.z. hij mag alleen door lucht worden omringd en vooral geen kontakt maken met de behuizing, ook al is die van kunststof.
Figuur 1. De ionisator is in feite niets anders dan een hoogspanningskaskade voor een negatieve hoogspanning.
| D1 ... D27 | 1N4007 (1000 V diode) |
| R1 ... R10 | 3M3 |
| C1 ... C27 | 33 n ... 47 n, 630 V |
| EPS 9823 |
De print
De bij dit ontwerp afgedrukte print (figuur 2) is uit oogpunt van elektrische veiligheid zeer ruim opgezet. Overslag tussen de printsporen is dan ook vrijwel onmogelijk. Bovendien maakt deze kant en klare print een verantwoorde montage zonder problemen mogelijk. Daar het ontwerp van een zeldzame eenvoud is, behoeft de bouw geen verdere uitleg. Wel nog even dit: De doodskop die het schema siert staat er niet voor niets; ook al kan de emitter-naald zonder gevaar worden aangeraakt, het gedeelte van de schakeling voor de tien weerstanden van 3M3 is door de opgewekte hoogspanning levensgevaarlijk als men er aan gaat zitten prutsen terwijl de netsteker in het stopkontakt zit. Het apparaat moet daarom ook liefst in een goed geïsoleerde behuizing worden ondergebracht en, zoals trouwens alle hoogspanningsapparaten, liever niet in vochtige ruimten worden gebruikt.
Figuur 2. Print en komponentenopstelling van de ionisator. De ruime opzet van de print waarborgt een (elektrisch) veilig eindprodukt.
Het gebruik
Het apparaat moet voldoende vrij worden opgesteld, zodat de 'uitstraling' van de negatieve ionen niet wordt belemmerd. Men dient de ionisator ook niet voor lange tijd al te dichtbij zich te zetten, daar de met de ionisatie gepaard gaande ozon-vorming dan hinderlijke neveneffekten kan teweeg brengen. Bij inademing van grote hoeveelheden gaat er namelijk irritatie van de slijmvliezen optreden. Voor astma-patiënten kan een sterke koncentratie van ozon dan ook zeer gevaarlijk zijn.
De naald moet van tijd tot tijd worden gereinigd; als de punt bot wordt, gaat het effekt van het apparaat sterk achteruit en moet er een nieuwe naald worden gemonteerd.Hoewel men de geproduceerde negatieve ionen jammer genoeg niet kan zien, is het toch mogelijk om zelf de goede werking van de ionisator te kontroleren: als men de vingers iets wat nat maakt en ze dan vlak voor de naald houdt, moet men de 'ionenwind' goed kunnen voelen.