Goedkope kristaltijdbasis
Draagbare 50 Hz-referentie
Deze kristaltijdbasis is opgebouwd met normale CMOS-IC's en werkt met een goedkoop kristal. De schakeling is vrijwel identiek aan de kristalstroboskoop uit Elektuur maart 1981, maar aangezien deze alleen 100 Hz leverde werd de schakeling aangepast voor het geven van 50 Hz. Een print-ontwerp maakt de bouw heel eenvoudig. Zo'n 50 Hz-referentie is te gebruiken als nauwkeurige tijdbasis voor netgevoede klokken, frekwentiemeters etcetera. Bovendien is het met deze schakeling mogelijk apparatuur die gebruik maakt van de netfrekwentie daarvan onafhankelijk te maken (bijvoorbeeld een digitaal netgevoed klokje in de auto inbouwen).
Figuur 1.
IC1 dient als oscillator en 214 deler. Met behulp van C2 kan de oscillatorfrekwentie iets (+ en -25 Hz) veranderd worden. Als men de beschikking heeft over een frekwentiemeter wordt C2 zo ingesteld dat op het punt TP een frekwentie staat van 204.800 Hz, anders wordt C2 gewoon in de middenstand gezet. Op pen 3 van IC1 (uitgang Q14) staat een frekwentie van 200 Hz. Deze frekwentie wordt door de twee flipflops in IC2 nog eens verder gedeeld, zodat op pen 1 van IC2 een frekwentie van 50 Hz beschikbaar is.
De 100 Hz-uitgang kan worden gebruikt als tijdbasis voor tellers; langere poorttijden kunnen worden verkregen door achter de 100 Hz-uitgang tiendelers (bijv. 4518) te schakelen. De voedingsspanning van de schakeling mag liggen tussen 5 en 15 V. Afhankelijk van die voedingsspanning is de stroomopname 0,5 ... 2,5 mA.
Figuur 2.
| R1 | 10 M |
| R2 | 100 Ω |
| C1 | 22 p |
| C2 | 2 ... 22 p trimmer |
| C3 | 10 µ/ 16 V |
| IC1 | 4060 |
| IC2 | 4013 |
| X | Kristal 3,2768 MHz |
| EPS 82504 |