Rob's web

Supersmal kristalfilter

Fig 1

Goede filters zijn duur. Smalle keramische filters zijn al aardig prijzig en kristalfilters neigen naar het onbetaalbare, vandaag de dag. Voor een CW-filter met een 6dB-bandbreedte van 500 Hz betaal je al gauw zo'n ƒ 150,- of meer. Alle reden dus om te zien of ook op goedkopere wijze een dergelijk filter kan worden gerealiseerd. In bijgaand ontwerp is dit redelijk goed gelukt, mogen we wel stellen. Met gewone standaard-komponenten werd een kristalfilter opgezet waarvan de bandbreedte met recht als "supersmal" kan worden aangemerkt. Voor CW-gebruik een ideaal filter dus.

Fig 2

Zoals te zien gaat het om een "gewoon" viervoudig ladderfilter, opgebouwd met standaard 1 MHz kristallen. Dat is een fijne universele frekwentie en bovendien zijn die kristallen tegenwoordig voor een zeer redelijke bedrag te koop (zo rond een tientje). Met de verkrijgbaarheid en de kosten zit het dus wel goed. Maar nu het gedrag van de filter. De foto toont een spektrumanalyse van de banddoorlaat. Als we u vertellen dat de vertikale verdeling hierbij 10 dB per schaaldeel was en horizontaal 200 Hz per hokje, dan wordt meteen duidelijk hoe extreem smal dit filter is! De -6dB punten liggen links en rechts ongeveer 60 Hz naast de centrumfrekwentie van 1 MHz, terwijl op een afstand van 400 Hz de demping niet minder dan 60 dB bedraagt! Met een bouwprijs van rond ƒ 40,- in het achterhoofd, is dit een haast uniek filter dus.

De demping in het doorlaatgebied (het doorlaatverlies) blijft met ca. 4 dB netjes binnen de perken. Aangezien voorts de tolerantie van 1 MHz relatief klein is, is de reproduceerbaarheid van het filter uistekend.