Automatische druppellader voor auto-akku
Wanneer een auto-akku gedurende de periode dat hij niet gebruikt wordt met een kleine stroom wordt bijgeladen (druppelladen), heeft dat een positieve uitwerking op de levensduur van de akku. Om dit druppelladen zo gebruikersvriendelijk mogelijk te maken, levert deze akkulader een konstante stroom. Zo kan de auto-akku via bijvoorbeeld de sigarettenaansteker, mits deze direkt met de akku verbonden is, worden bijgeladen. De stroom loopt nu dus via een adapter vanuit de akkulader door de sigarettenaansteker naar de auto-akku toe.
De konstante-stroombron bestaat uit een transformator met bruggelijkrichter en kondensator (C1), plus een stabilisator (IC1) die door middel van een omschakelbare weerstand (R6... R9) een konstante stroom levert. De grootte van de stroom is in de volgende tabel te zien:
| R | Laadstroom |
|---|---|
| 47 Ω | 107 mA |
| 22 Ω | 230 mA |
| 10 Ω | 500 mA |
| 5 Ω | 1000 mA |
De dioden D1 ... D4 (LED's) geven de stand van schakelaar S2 aan, terwijl de stroombron die opgebouwd is met T1, R1 en D5 zorgt voor een konstante stroom door de indikatie-LED's. Zolang de autoakku niet op de schakeling aangesloten is, gebeurt er helemaal niets. Wordt de akku echter met de schakeling verbonden, bijvoorbeeld via de al eerder genoemde sigarettenaansteker, dan gaat T4 in eerste instantie geleiden en deze bekrachtigt het relais. De netvoeding wordt geaktiveerd en de auto-akku wordt via diode D7 bijgeladen. Doordat nu over D7 een spanning valt, komt transistor T3 en in zijn kielzog ook T2 in geleiding. Zij nemen de bekrachtiging van het relais nu over van T4 die vlak na het aansluiten van de akku weer gaat sperren doordat C3 zich heeft kunnen laden vanuit de auto-akku. Om er zeker van te zijn dat de schakeling ook funktioneert bij zeer diep ontladen akku's, kan de lader ook met behulp van schakelaar Si met de hand gestart worden. De relaiskontakten worden door SI tijdelijk kortgesloten, waardoor het laadproces toch begint.
Voor gewone auto-akku's met een gemiddelde kapaciteit is de kleinste stroom (circa 100 mA) al voldoende om de akku op peil te houden. De grotere laadstromen zijn bedoeld voor zeer grote akku's of voor het laden van grote NiCd-cellen.
Tot slot nog een waarschuwing. Bij het laden van de auto-akku met een konstante stroom zal het water in de akku langzaam worden ontleed in waterstof en zuurstof. Er zal dan minder vloeistof in de akku overblijven. Bij gewone akku's is dat niet zo'n probleem, daar kan men met de hand bijvullen. Bij de moderne onderhoudsvrije akku's gaat dat echter niet en we raden dan ook af om de schakeling voor dit soort akku's te gebruiken.
R. Kambach.