Eenvoudinge voorversterker Eccellent
Aan de vele reacties van onze lezers hebben wij bemerkt, dat de Eccellent in de smaak is gevallen, zelfs zo, dat men ons verwijten maakte over het niet publiceren van de eenvoudige voorversterker in het decembernummer. Wel, hier is hij dan, zo eenvoudig als mogelijk is, met een hoog- en laag-curve, die zelfs de Viddeleertoonregeling concurrentie aen doet. In het laag is het mogelijk tot 20 dB bij 100 Hz op to halen, terwiji bij dezelfde frequentie een verzwakking van 10 dB mogelijk is.
Meestal is immers alleen een ophalen in het laag noodzakelijk.
In het hoog is de verzwakking lets groter dan de versterking. In de praktijk blijkt ook altijd, dat rneestal een verzwakking wordt gewenst, zodat ook hier de schakeling zeer aantrekkelijk is.
Belangrijk is natuurlijk de vervorming van eon voorversterker, omdat deze zonder meer, indien in percentages uitgedrukt, bij die van de eindversterker wordt opgeteld.
In de eenvoudige voorversterker is, zoals in elke electronische schakeling vervorming aenwezig, doch in dit geval slechts 0.15%.
De schakeling is niet erg ingewikkeid. Het PU-signaal wordt via een filter zodanig vervormd in frequentie-karakteristiek, dat later een soepele regeling mogelijk is.
Dit filter bestaat uit R1, R2, P14 on C1. Eon behoorlijka tegenkopoeiing wordt verkregen door het weglaten van de kathodecondensator (zie R3).
Fig. 1 - Schema.
| R1 | 100 kΩ |
| R2 | 150 kΩ |
| R3 | 1 kΩ |
| R4 | 20 kΩ |
| R5 | 2 MΩ pot.m. lin |
| R6 | 200 kΩ |
| R7 | 40 kΩ |
| R8 | 2M2 pot.m. lin |
| R9 | 2,5 MΩ |
| R10 | 40 kΩ |
| R11 | 5 kΩ pot.m. log. |
| R12 | 12 kΩ |
| R13 | 470 kΩ |
| R14 | 47 kΩ |
| C1 | 10 nF |
| C2 | 250 nF |
| C3 | 1 nF |
| C4 | 10 nF |
| C5 | 400 pF |
| C6 | 4 nF |
| C7 | 8 µF |
| C8 | 8 µF |
De toonregeling is ontwikkeld volgens een aloud recept: een cordensator vertocnt een grotere wisselstroomweerstand bij het dalen van de frequentie. Op die manier kan men door een tweesprong via C2 aan de ene kant met R5 het laag regelen.
Wordt namelijk de potentiometer-arm aan de bovenzijde gezet, dan wordt C3 kortgesloten.
Wordt echter het geluid aan de onderzijde van R5 afgepikt door de arm, dan zai het grootste gedeelte der !age tonen gemakkelijk naar aarde kunnen vloeien dan via C3 het rooster van de tweede triode.
Hetzelfde geldt voor de hoge tonen: C5 is zo klein, dat laag er erg slecht door gaat.
Aan de bovenzijde van RS kan veel hoog worden afgenomen, maor aan de onderzijde gaat het hoog liever naar aarde.
Men dient er wel op te letten, dat tussen C5 en R8 geen verbinding is met het rooster.
De tekening is op dit punt wat onduidelijk. Om het nog eens anders duidelijk te maken, het rooster heeft dus alleen verbinding met C3, C4 on R9. Daze tweede triode heeft alleen tot taak om het hoogohmig signaal laagohmig te maken. De buis heeft alleen tot taak om to versterken en als we via de potmeter R11 het signaal afnemen, zal dit eerder zwekker zijn, afhankelijk van de potmeter-weerstand.
De voeding is zo eenvoudig mogelijk gehouden. Aangezien geen vermogen is vereist, kan een miniatuur uitgang van Amroh dienst doen als transtormator om de 6,3 volt ingangsspanning (die van de hoofdversterker wordt afgeleid) tot 220 volt op te voeren. Een bruggelijkrichter van het laagste vermogen is hier bruikbaar, bijvoorbeeld de Siemens B250050.
Een handige amateur kan er, mits hij op de hoogte is van de samenstelling van zulk een gelijkrichter, een nog goedkopere cel opbouwen uit een AEG-gelijkrichtstaaf.
De bouw van de Eccellent EVV zal vooral met gebruik van de bouwtekening snel gereed zijn. R11 kan desgewenst met schakelaar worden uitgevoerd, zodat de netspanning van de hoofdversterker kan worden in- en uitgeschakeld.
Fig. 2.
Fig. 3.
Nadat de versterker is gebouwd, dient ook een tweede afdekplaat ter afscherming worden aangebracht. Het frontpaneel kan van elk gewenst materiaal worden vervaardigd en desgewenst worden voorzien van Technifers (zakje voor potentiometers is ƒ 1.- en bevat ook de indicaties "volume", "hoog" en "laag"). Doze Technifers zijn transparant en indien gebruikt, zullen dus alleen de witte letters op het paneel aanwezig zijn. Natuurlijk kan de EVV-Eccellent ook voor stereo worden gebruikt; alles wordt dan duboel uitgevoerd (dus ook 2 eindversterkers) doch de potentiometers dienen dan duo's te zijn of schakelaars.