Home - Wetenschap - Chemie - Elementen - Beryllium
Afkorting: Be
Beryllium is een donkergrijs aardalkalimetaal.
Nucleaire eigenschappen
Atoomnummer: 4
| Schil | Aantal electronen |
|---|---|
| 1 | 2 |
| 2 | 2 |
Isotopen
| Atoom- gewicht |
Vervaltijd | Verval- vorm |
Vervalproduct |
|---|---|---|---|
| 9 | Stabiel | ||
| 10 | 1,51×106 j | β | 10B |
Beryllium heeft maar één stabiel isotoop 9Be. Onder invloed van de kosmische straling waaraan onze atmosfeer blootstaat wordt een kleine hoeveelheid van het radioactieve isotoop 10Be gevormd. Dit proces is vergelijkbaar met de vorming van 14C, maar 10Be heeft een veel langere vervaltijd. Het kan daarom gebruikt worden om geologische processen zoals erosie en vorming van aardlagen te volgen.
Omdat 7Be en 8Be niet stabiel zijn kunnen hogere elementen niet in de kosmische big bang gevormd zijn bij oerknal-nucleosynthese, maar moeten zij ontstaan zijn door kernfusieprocessen nucleosynthese in sterren.
Fysische eigenschappen
Kookpunt: 1847,7 K
Smeltpunt: 1551,2 K
Dichtheid bij 293 K en 1000 hPA: 1847,7 kg/m3.
Biologische eigenschappen
Toxicologie en veiligheid
Beryllium is gevaarlijk. In opgeloste vorm is het element als het tweewaardige ion Be2+ aanwezig. Dit ion heeft de configuratie van helium en is zelfs nog kleiner dan een heliumatoom. Het is daardoor in staat vrijwel alle biologische barrières te doorbreken en het is uitzonderlijk giftig.
De toepassing in fluorescentiebuizen is nu verboden omdat personeel dat aan berylliumstof werd blootgesteld longaandoeningen en kanker kreeg. Mits het metaal met de juiste veiligheidsmaatregelen wordt behandeld kan het veilig toegepast worden. Blootstelling aan ofwel de opgeloste vorm ofwel fijnverdeeld stof moet echter strikt vermeden worden.
Bij blootstelling aan berylliumoxide ontstaat bij de mens berylliose. Deze longziekte is dodelijk. Een van de slachtoffers zou de Franse minister Gaston Palewski zijn geweest. Palewski had de politieke leiding over het fabriceren van de Franse kernwapens en kan bij de productie van onderdelen van die wapens besmet zijn.
Bronnen
In de natuur komt het in gebonden toestand voor in mineralen als bertrandiet, beril, chrysoberyl, fenakiet, aquamarijn en smaragd. De laatste twee zijn halfedelstenen.