Veel levensmiddelen uit de tropen en uit China zijn in de loop der jaren ook in Nederland bekend geworden. En hier in toko's, speciaalzaken, supermarkten en ook op dagmarkten verkrijgbaar. Niet alle ingrediënten voor een Indonesisch en een Chinees gerechtzijn in beide keukens te gebruiken of worden voor beide doeleinden gebruikt. Ook de benamingen voor één en hetzelfde produkt kunnen verschillend zijn. Van de meest gebruikte produkten, gerangschikt naar soort of toepassing, volgt hier een overzicht.
Vlees | |
---|---|
ati | lever |
babi | varkensvlees |
dèngdèng | gedroogd gekruid viees |
frikadel | gehakt |
otak of oetak | hersenen |
paha | dijbeen of bout |
sateh | aanstokjesgeregen blokjesvlees |
yoek | vlees |
Vis | |
ikan | vis |
ikan terie | kleine gedroogde visjes |
bawal | schol |
retoeng | bot |
tengiri | makreel |
Schaal- en schelpdieren | |
abalone | schelpdier |
ebbi | gedroogde garnalen |
ha of oedang | garnalen |
hai | krab |
kepiling | kreeft |
peda of pedah | gezouten vis |
petisoedang | vloeibaar garnalen mengsel |
trassi of terasi | fijngestampte gedroogde vis en garnalen als pasta |
teroeboek of troeboek | gezouten viskuit |
tjeriepiek of keripik | fijngestampte vis om te bakken |
Gevogelte | |
ajam | kip |
bèbèk | eend |
kai | kip |
opor | gevuld of gefarceerd gevogelte |
Aardappels en groente | |
bajam | Indische spinazie |
bawang | ui |
daon mangkok | plant waar van de groene, hart-of niervormige en aan de rand even omgebogen bladeren worden gegeten |
kangkoeng | plant met hart- of pijlvormige bladeren, die rauw en gekookt wordt gegeten |
kentang | aardappel |
karjang idjoe | peulvrucht waar van de kleine groene zaden als erwtjes worden bereid |
Jobak | langwerpige of ronde wortel met vrij sterke smaak die doet denken aan ramenas en rauw of gekookt wordt gegeten |
peté of stinkboon | peulvrucht van 30-40 cm lang waarvan de lichtgroene zaden onrijp of rijp, rauw, gekookt, gepoft, gebakken of gezouten worden gebruikt |
sesawi | Chinese kool |
taugé | ontkiemde katjang idjoe voor sajors, sambalsauzen en loempia's |
Vruchten | |
Asem of tamarinde | peulvrucht die onrijp groen en rijp bruin gekleurd is, aromatisch zuur van smaak die wordt gekonfijt en verwerkt tot asemlimonade. Tamarinde wordt ook in vleesgerechten gebruikt en is te vergelijken met azijn maar fijner van smaak. |
Blimbing | langwerpige vijfhoekige geel tot geelgroene vrucht met zeer dunne eetbare schil en geel tot geelgroen vruchtvlees. De asem is de zure soort die voor jam en zoetzuur wordt gebruikt. De manis is zoet en dient als tafelvrucht of broodbeleg. |
Djeroek | verzamelnaam voor citrusfruit. |
Doerian of stinkvrucht | vrijwelronde, 15-30 cm lange vrucht met een stekelige schil met heerlijk vruchtvlees dat echter snel bederft. Zeer sterke geur. |
Manga, mangga of mango | eironde tafelvrucht met sappig geel, oranje of rood vruchtvlees. |
Mangistan | fijne tafelvrucht met purperen schil en fris, zeer smakelijk wit vruchtvlees. |
Nanas | ananas. |
Papaja | grote peervormige vrucht. Het sappige vruchtvlees van een rijpe papaja smaakt zoetig en een beetje flauw, daarom wordt er vaak citroensap overheen gedruppeld. Eet papaja's naturel (wel de schil en de pitten verwijderen). |
Pisang | banaan waarvan de soort 'bakbanaan' wordt toebereid; de andere wordt rauw gegeten. |
Sawo manilla (of sapot, kauki) | tafelvrucht met zandkleurige schil en rose vruchtvlees. |
Waloh of laboe | grote meloen met oranje schil en vruchtvlees; wordt rauw gegeten of verwerkt in soep, stanmppot of gebruikt in sajoers en zoetzuur. |
Zuurzak | 15-35 cm lange meestal kromgegroeide donkergroene vrucht met stekelige schil en wit, zachtzuur aromaLisch vruchtvlees dat ook wordt verwerkt in dessert en ijs. |
Rijst en pasta's | |
beras | rauwe rijst |
chow mein | gekookte mie |
ketan of kleefrijst | de soort heeft een room kleurige ondoorschijnende korrel, vormt na koken een kleverige massa, uitsluitend voor desserts en andere lekkernijen |
mie | lintvormige macaroni |
mihoen | draadvormige mie van rijstemeel |
nasi | gekookte rijst |
nasi goreng | gebakken rijst |
paprijst | rijst die bij het koken papperig wordt. De soort Japanrijst heeft een dikke korte glazige korrel, terwijl de Birmarijst een brede korte en ondoorschijnende korrel heeft. |
patna-rijst | rijst met lange dunne doorschijnende korrel die niet het witte hartje van de Javarijst heeft |
Bindmiddelen. | |
agar-agar | gedroogd gebleekt zeewier, gebruikt als gelatine voor pudding en dergelijke |
arrowroot | zetmeel van een tropische pijlwortelsoort |
ketanmeel | gemalen ketan, vooral gebruiktvoor het maken van nagerechten |
maismeel | gedroogde gemalen maiskorrels voor pap en gebak |
maizena | zuiver maiszetmeel |
palmsago | korrels gemaakt door verwarming van sagomeel dat uit het merg van de sagopalm wordt gewonnen voor soep, pap en desserts |
rijstemeel of rijstebloem | gemalen rijst ook verkocht als kindermeel voor pap, speciale nagerechten en ook spekkoek |
tapiocameel | zetmeel gewonnen uit de wortefs van de cassave dat ook als sago in korrels of verwerkt tot vlokken in de handel wordt gebracht |
telor | ei |
Bijgerechten | |
atjar | tafelzuur |
boemboe | kruiden en specerijen |
dadar | omelet |
katjang | pindaboontje |
kroepoek melindjo | plantaardige kroepoek |
kroepoek oedang | garnalenkroepoek |
saké | Japanse rijstwijn |
sambal badjak | vrij scherp gebakken sambal |
sambal brandal | scherp gebakken sambal |
sambal manis | milde zoete sambal |
sambal nasi goreng | gebakken sambal met nasikruiden |
sambal oelek | zeer scherpe sambal met stukjes Spaanse peper |
seroendeng | mengsel, van pinda's, kruiden en goela Djawa (Javaanse suiker) sop soep |
Kruiden en specerijen | |
asin | zout |
bajang of bawang poetih | knoflook |
daoen djeroek poeroet | citroenblad |
daoen salam | Indisch laurierblad |
djahé | gemberwortel |
djinten | gemalen komijn |
keloewek | Indische noot |
kemerie | gepelde, soms ook gemalen noot van de kemerieboom; kentjoer - sterk smakende kruidige wortel |
kerrie | mengsel van diverse specerijen |
ketjap benteng asin | zoute Indische sojasaus |
ketjap benteng manis | milde Indische sojasaus |
klapper | kokosnoot |
koenjit of kurkuma | gemalen geelwortel |
laos | gemalen langkwas, een wortel met gembersmaak |
lombok idjoe | groene Spaanse peper |
lombok mereh | rode Spaanse peper |
paprikapoeder | gedroogd en gemalen vruchtvlees van de Hongaarse paprika |
peroetblaadjes | citroengrasblaadjes |
sajoeran kering | gedroogde groente |
santen | kokosmelk van instantpoeder, kokosblokjes of gemalen kokos (kokosmeel) |
sereh | gemalen gedroogd citroengras |
ve-tsin | Chinese smaakverfijner |
tahin | sesampasta, gemaakt van ongepeld lichtgeroosterd gemalen sesamzaad waaraan al dan niet zout is toegevoegd |
Vleesvervangers | |
tahoe of tofu | geperst sojameel of sojakaas, goed te combineren met groente en dergelijke |
tempee of tempeh | plantaardig vlees, verkregen door een schimmelcultuur op sojabonen te laten inwerken en dat als vlees kan worden gebruikt |