Rob's kookboek

Ingrediënten Chinees-Indische keuken

Veel levensmiddelen uit de tropen en uit China zijn in de loop der jaren ook in Nederland bekend geworden. En hier in toko's, speciaalzaken, supermarkten en ook op dagmarkten verkrijgbaar. Niet alle ingrediënten voor een Indonesisch en een Chinees gerechtzijn in beide keukens te gebruiken of worden voor beide doeleinden gebruikt. Ook de benamingen voor één en hetzelfde produkt kunnen verschillend zijn. Van de meest gebruikte produkten, gerangschikt naar soort of toepassing, volgt hier een overzicht.

Vlees
atilever
babivarkensvlees
dèngdènggedroogd gekruid viees
frikadelgehakt
otak of oetakhersenen
pahadijbeen of bout
satehaanstokjesgeregen blokjesvlees
yoekvlees
Vis
ikanvis
ikan teriekleine gedroogde visjes
bawalschol
retoengbot
tengirimakreel
Schaal- en schelpdieren
abaloneschelpdier
ebbigedroogde garnalen
ha of oedanggarnalen
haikrab
kepilingkreeft
peda of pedahgezouten vis
petisoedangvloeibaar garnalen mengsel
trassi of terasifijngestampte gedroogde vis en garnalen als pasta
teroeboek of troeboekgezouten viskuit
tjeriepiek of keripikfijngestampte vis om te bakken
Gevogelte
ajamkip
bèbèkeend
kaikip
oporgevuld of gefarceerd gevogelte
Aardappels en groente
bajamIndische spinazie
bawangui
daon mangkokplant waar van de groene, hart-of niervormige en aan de rand even omgebogen bladeren worden gegeten
kangkoengplant met hart- of pijlvormige bladeren, die rauw en gekookt wordt gegeten
kentangaardappel
karjang idjoepeulvrucht waar van de kleine groene zaden als erwtjes worden bereid
Jobaklangwerpige of ronde wortel met vrij sterke smaak die doet denken aan ramenas en rauw of gekookt wordt gegeten
peté of stinkboonpeulvrucht van 30-40 cm lang waarvan de lichtgroene zaden onrijp of rijp, rauw, gekookt, gepoft, gebakken of gezouten worden gebruikt
sesawiChinese kool
taugéontkiemde katjang idjoe voor sajors, sambalsauzen en loempia's
Vruchten
Asem of tamarindepeulvrucht die onrijp groen en rijp bruin gekleurd is, aromatisch zuur van smaak die wordt gekonfijt en verwerkt tot asemlimonade. Tamarinde wordt ook in vleesgerechten gebruikt en is te vergelijken met azijn maar fijner van smaak.
Blimbinglangwerpige vijfhoekige geel tot geelgroene vrucht met zeer dunne eetbare schil en geel tot geelgroen vruchtvlees. De asem is de zure soort die voor jam en zoetzuur wordt gebruikt. De manis is zoet en dient als tafelvrucht of broodbeleg.
Djeroekverzamelnaam voor citrusfruit.
Doerian of stinkvruchtvrijwelronde, 15-30 cm lange vrucht met een stekelige schil met heerlijk vruchtvlees dat echter snel bederft. Zeer sterke geur.
Manga, mangga of mangoeironde tafelvrucht met sappig geel, oranje of rood vruchtvlees.
Mangistanfijne tafelvrucht met purperen schil en fris, zeer smakelijk wit vruchtvlees.
Nanasananas.
Papajagrote peervormige vrucht. Het sappige vruchtvlees van een rijpe papaja smaakt zoetig en een beetje flauw, daarom wordt er vaak citroensap overheen gedruppeld. Eet papaja's naturel (wel de schil en de pitten verwijderen).
Pisangbanaan waarvan de soort 'bakbanaan' wordt toebereid; de andere wordt rauw gegeten.
Sawo manilla (of sapot, kauki)tafelvrucht met zandkleurige schil en rose vruchtvlees.
Waloh of laboegrote meloen met oranje schil en vruchtvlees; wordt rauw gegeten of verwerkt in soep, stanmppot of gebruikt in sajoers en zoetzuur.
Zuurzak15-35 cm lange meestal kromgegroeide donkergroene vrucht met stekelige schil en wit, zachtzuur aromaLisch vruchtvlees dat ook wordt verwerkt in dessert en ijs.
Rijst en pasta's
berasrauwe rijst
chow meingekookte mie
ketan of kleefrijstde soort heeft een room kleurige ondoorschijnende korrel, vormt na koken een kleverige massa, uitsluitend voor desserts en andere lekkernijen
mielintvormige macaroni
mihoendraadvormige mie van rijstemeel
nasigekookte rijst
nasi gorenggebakken rijst
paprijstrijst die bij het koken papperig wordt. De soort Japanrijst heeft een dikke korte glazige korrel, terwijl de Birmarijst een brede korte en ondoorschijnende korrel heeft.
patna-rijstrijst met lange dunne doorschijnende korrel die niet het witte hartje van de Javarijst heeft
Bindmiddelen.
agar-agargedroogd gebleekt zeewier, gebruikt als gelatine voor pudding en dergelijke
arrowrootzetmeel van een tropische pijlwortelsoort
ketanmeelgemalen ketan, vooral gebruiktvoor het maken van nagerechten
maismeelgedroogde gemalen maiskorrels voor pap en gebak
maizenazuiver maiszetmeel
palmsagokorrels gemaakt door verwarming van sagomeel dat uit het merg van de sagopalm wordt gewonnen voor soep, pap en desserts
rijstemeel of rijstebloemgemalen rijst ook verkocht als kindermeel voor pap, speciale nagerechten en ook spekkoek
tapiocameelzetmeel gewonnen uit de wortefs van de cassave dat ook als sago in korrels of verwerkt tot vlokken in de handel wordt gebracht
telorei
Bijgerechten
atjartafelzuur
boemboekruiden en specerijen
dadaromelet
katjangpindaboontje
kroepoek melindjoplantaardige kroepoek
kroepoek oedanggarnalenkroepoek
sakéJapanse rijstwijn
sambal badjakvrij scherp gebakken sambal
sambal brandalscherp gebakken sambal
sambal manismilde zoete sambal
sambal nasi gorenggebakken sambal met nasikruiden
sambal oelekzeer scherpe sambal met stukjes Spaanse peper
seroendengmengsel, van pinda's, kruiden en goela Djawa (Javaanse suiker) sop soep
Kruiden en specerijen
asinzout
bajang of bawang poetihknoflook
daoen djeroek poeroetcitroenblad
daoen salamIndisch laurierblad
djahégemberwortel
djintengemalen komijn
keloewekIndische noot
kemeriegepelde, soms ook gemalen noot van de kemerieboom; kentjoer - sterk smakende kruidige wortel
kerriemengsel van diverse specerijen
ketjap benteng asinzoute Indische sojasaus
ketjap benteng manismilde Indische sojasaus
klapperkokosnoot
koenjit of kurkumagemalen geelwortel
laosgemalen langkwas, een wortel met gembersmaak
lombok idjoegroene Spaanse peper
lombok merehrode Spaanse peper
paprikapoedergedroogd en gemalen vruchtvlees van de Hongaarse paprika
peroetblaadjescitroengrasblaadjes
sajoeran keringgedroogde groente
santenkokosmelk van instantpoeder, kokosblokjes of gemalen kokos (kokosmeel)
serehgemalen gedroogd citroengras
ve-tsinChinese smaakverfijner
tahinsesampasta, gemaakt van ongepeld lichtgeroosterd gemalen sesamzaad waaraan al dan niet zout is toegevoegd
Vleesvervangers
tahoe of tofugeperst sojameel of sojakaas, goed te combineren met groente en dergelijke
tempee of tempehplantaardig vlees, verkregen door een schimmelcultuur op sojabonen te laten inwerken en dat als vlees kan worden gebruikt