Rob's web

AM-radio

Op de hobby-avonden waren een paar OM's die graag een AM-radio met buizen wilden bouwen en dan gezamenlijk tijdens die avonden.

We hebben wat schema's doorgesnuffeld en spraken af dat we een globaal ontwerp zouden voorleggen, zodat men kon bouwen vanuit de rommelkist.

Het frontend van een dergelijke radio is bijna altijd gelijk en daarom hebben ook wij hiervoor gekozen, namelijk met een buis van het type ECH.... Dat is een triode/hepthode, waarvan de triode ingezet wordt als oscillator en de hepthode als HF-versterker en mixer.

Het schema staat hieronder, maar de waardes kunnen iets afwijken vanwege de standaard waardes van weerstanden tegenwoordig.

Fig 1
Fig. 1.

R130 kΩ
R21 MΩ
R347 kΩ
R427 kΩ
C150 pF
C2a/b2 × 350 pF
C347 pF
C4270 pF
C522 µF
L1/2ingangskring
L3/4oscillatorkring
L5/6MF kring

De waardes van de kringen staan er dus niet bij, want niet iedereen heeft dezelfde spoelen en kringen liggen en dus kan de MF ook wel eens verschillend zijn.

En ook de ECH81 kan een ander type zijn, bijvoorbeeld ECH84 of ECH42, maar dat maakt voor de weerstanden en condensatoren niet veel uit.

Dit geldt voor het hele project en zodoende kan iedere OM meedoen, zonder buiten de boot te vallen als hij niet dezelfde onderdelen gebruikt.

Dan de MF-trap:
In fig. 2 is een EAF... getekend, maar met een EBF... kan het ook. Ook hier geldt weer dat de waardes van de condensatoren en dergelijke niet veel verschil maken met de verschillende buizen.

Fig 2
Fig. 2.

R147 kΩ
R21 MΩ
R3100 kΩ
R4330 kΩ
R52,2 kΩ
C122 nF
C2200 pF
C322 nF
C4100 pF

Met de toegepaste waardes in het detectiecircuit is de versterking van het laagfrequent voldoend voor muziek van de omroepstations.

En zelfs kun je een EF80 gebruiken, maar dan moet je in plaats van de ingebouwde diode een losse diode in het detectiecircuit gebruiken.

In het ontwerp zie je een uitgang voor laagfrequentsignalen (LF) en een aansluitng voor de automatische versterkingsregeling (AVR).

Die AVR is nodig, want als de signalen sterker en zwakker worden door QSB of doordat de zenders waarop je afstemt verschillende sterktes hebben, wordt het lawaai uit de luidspreker ook steeds sterker en zwakker en bovendien kan het zelfs zo erg zijn dat je helemaal niets meer hoort, doordat de zaak geblokkeerd is door het sterke signaal.

De laagfrequentversterker heeft ook niet zo veel geheimen.

Je kunt hier gebruik maken van een combinatiebuis, ECL82/86, of twee aparte buizen, zoals een triode, EC80 en een penthode EL84 of iets dergelijks.

Zelfs met een dubbeltriode, ECC..., heb je voldoende geluid om in de hele shack te kunnen luisteren.

Fig 3
Fig. 3.

R110 kΩ log
R247 kΩ
R3470 kΩ
R4270 Ω
R51,5 kΩ
C110 nF
C210 nF
C31 nF
C447 nF
C5100 µF

De potmeter R1 moet wel een logaritmische zijn, anders regelt de zaak niet prettig. Er kan eventueel een toonregeling bij, maar dat laten we aan de bouwers over. Er zijn voldoende ontwerpen voor dit soort aanvullingen en bovendien zijn er tijdens de hobby-avonden meestal wel OM's die kunnen en willen helpen om iets te ontwikkelen op dit gebied.

En... we hebben natuurlijk internet waar we erg veel informatie af kunnen halen. Hieronder staat een schema voor een eindtrapje met een ECC...

Fig 4
Fig. 4.

R110 kΩ log.
R247 kΩ
R3470 kΩ
R4470 Ω
C110 nF
C2100 µF
Tluidsprekertrafo

Dit geeft wat minder power en waarschijnlijk is de vervorming ook wat hoger, maar het voldoet wel als je er niet al te veel eisen aan stelt.

Bovendien neemt het ook wat minder vermogen uit de voeding, dus als die niet veel power kan leveren, is dat ook een voordeel.

Ik ben benieuwd welke apparaten er uit de bus komen en ik hoop dat die tijdens de huishoudelijke vergadering, waarbij we een zelfbouwtentoonstelling organiseren, er een paar op de plank staan om te bewonderen.

Dit ontwerp is wel erg eenvoudig, maar werkt prima.

De versterking is voldoende en ook het afgegeven vermogen is de moeite waard. Als je een ECC81 gebruikt, kan er zo'n 2,5 watt output zijn en dat is genoeg om de buurman te plagen.

PA0ABE, Albert Bloeming.