Rob's web

Fuchs antenne

In het begin van de amateurtijd, dus lang geleden, werd door een Oostenrijkse zendamateur met de naam Fuchs, OE1JF, een antenne ontwikkeld, die ook naar hem genoemd werd.

Het is een antenne die aan het eind (of begin) hoogohmig wordt gevoed. Omdat deze manier van voeden, zonder coaxkabel, zou kunnen leiden tot storingen op radio en televisie, is deze antenne tegenwoordig niet zo erg geliefd meer. Dat er op een hoogohmig punt wordt gevoed betekent dat de antenne een halve golf, of een veelvoud daarvan, lang moet zijn. Echter zijn de meeste zenders en transceivers tegenwoordig uitgerust met een vijftig ohm aansluiting en dus moet er een aanpassing komen. Dat werd vroeger gedaan door middel van een parallelkring, op te nemen in de voeding van de eindbuis.

Fig 1

Er is dus geen lange coaxkabel nodig, slecht het kleine stukje naar de aanpassing en ook als er maar 1 ophangpunt is, kan de antenne goed gebuikt worden door hem schuin omhoog vanaf de set op te hangen. Soms was dat gewoon de tankkring van de eindtrap met een koppelwikkeling, maar je kunt natuurlijk jouw coaxkabel op een link van een parallelkring aansluiten, in de tekening bij 'Set' en dan de parallelkring afstemmen. Dat heeft het voordeel dat je ook nog eens een extra voorselectie toevoegt aan de ontvanger en die zal dan ook een betere selectiviteit vertonen.

Ik heb enige jaren geleden ook met zo'n fuchsantenne gespeeld en was er toen erg enthousiast over, want het is een erg eenvoudige antenne met erg goede eigenschappen. Slechts de storing in de buurt op radio en televisie heeft mij doen besluiten om hem thuis niet te gebruiken, maar tijdens radioweekenden, zoals een velddag of pinksterkamp, heb je dat probleem niet en kun je deze antenne snel opzetten. Dat is ook de configuratie die ik indertijd wel gebruikte en met een power van twee watt de halve wereld werkte met een HW-7 en gevoed met een negen volts batterij. De aanpassing is een parallelkring met een koppeling voor de coax en aan de top wordt direct de antenne aangesloten.

Fig 2

Een andere aanpassing, maar misschien mag het dan geen Fuchsantenne meer heten, is de antenne een kwart of een oneven veelvoud daarvan maken. Een kwartgolf heeft altijd aan het ene eind een hoge en aan het andere eind een lage impedantie. Als je dus een kwart golflengte aansluit op jouw transceiver, dan heb je een mooie lage aanpassing (zeg vijftig ohm) en werkt de zaak goed, terwijl dan aan het eind een hoge impedantie tevoorschijn komt. Bij verlenging met een halve golf blijft de aanpassing goed, want bij een halve golf heb je altijd aan beide einden dezelfde impedantie, dus vanaf het punt met hoge impedantie van de kwart golf kun je de halve golf aansluiten zonder problemen. De aanpassing is erg smal en als je meer dan vijftig kilohertz verstemt, dan zul je ook de aanpassing moeten mee verstemmen.

Je zou de aanpassing eventueel hoog in de mast of op het dak kunnen plaatsen, maar dan moet je er wel voor zorgen dat er een afstandsbediening op komt, anders ben tot aan een smal bandje veroordeeld.

De genoemde storingen zijn echter verwaarloosbaar en ik heb ook thuis wel met deze antenne geëxperimenteerd en geen storingen ondervonden, zowel tijdens zenden als ontvangen.

Het is natuurlijk een antenne die populair kan zijn, want je hebt het voedingspunt aan het eind en dus hoef je niet zo'n lange voedingskabel te gebruiken om bij het midden van een dipool te komen.

PA0ABE, Albert Bloeming.