Afkorting: Pt
Platina is een grijswit overgangsmetaal.
Atoomnummer: 78
Schil | Aantal electronen |
---|---|
1 | 2 |
2 | 2, 6 |
3 | 2, 6, 10 |
4 | 2, 6, 10, 14 |
5 | 2, 6, 8 |
6 | 2 |
Atoom- gewicht |
Vervaltijd | Verval- vorm |
Vervalproduct |
---|---|---|---|
190 | 6,5*1011 j | α | 186Os |
191 | 2,96 d | Electronen vangst | 191Ir |
192 | Stabiel | ||
193 | 50 j | Electronen vangst | 193Ir |
194 | Stabiel | ||
195 | Stabiel | ||
196 | Stabiel | ||
197 | 19,8915 h | β | 197Au |
198 | Stabiel |
In de natuur komen vijf stabiele isotopen en één radioactieve met een zeer lange halveringstijd voor. Daarnaast zijn er nog een aantal andere instabiele isotopen bekend, waarvan 193Pt een halveringstijd van 50 jaar heeft.
Kookpunt: 4443 K
Smeltpunt: 2045 K
Dichtheid bij 293 K en 1000 hPA: 21450 kg/m3.
Metallisch platina is onschadelijk. Platinaverbindingen zijn veelal zeer giftig, maar worden zelden aangetroffen. Complexe platinaverbindingen worden echter gebruikt bij de bestrijding van kanker door chemotherapie. Deze middelen hebben aanzienlijke bijwerkingen. Voor de volksgezondheid is platina geen probleem, omdat het in het milieu nagenoeg niet voorkomt. Het is ook zo kostbaar dat het vrijwel altijd loont platina-afval weer op te werken.
Platina wordt zowel ongebonden, als in het mineraal sperryliet in de aardkorst aangetroffen. Vaak wordt het gevonden in combinatie met andere metalen uit de platinagroep. De voornaamste vindplaatsen naast Zuid-Afrika zijn de Oeral en het Poetoranagebergte, Colombia, Ontario en het westen van de Verenigde Staten. Commercieel verkregen platina is vaak een bijproduct van de nikkelwinning, zoals bij Norilsk in het noorden van kraj Krasnojarsk in Rusland.