Home - Wetenschap - Chemie - Elementen - Kalium
Afkorting: K
Kalium is een zilverwit alkalimetaal. In de Angelsakische en Romaanse landen staat het element bekend als potassium. Deze naam is afgeleid van het Nederlandse woord potas, vanwege het feit dat kaliumcarbonaat oorspronkelijk werd verkregen door het logen van hout en de substantie vervolgens te verhitten tot 'as' in een pot. Het is opmerkelijk dat in het Nederlands en veel Germaanse en Slavische talen de uit het Arabisch afkomstige naam wordt gehanteerd, terwijl in veel andere talen een uit het Nederlands afgeleide naam wordt gebruikt.
Nucleaire eigenschappen
Atoomnummer: 19
| Schil | Aantal electronen |
|---|---|
| 1 | 2 |
| 2 | 2, 6 |
| 3 | 2, 6 |
| 4 | 1 |
Isotopen
| Atoom- gewicht |
Vervaltijd | Verval- vorm |
Vervalproduct |
|---|---|---|---|
| 38 | 7,636 min | Electronen vangst | 38Ar |
| 39 | Stabiel | ||
| 40 | 1,277*109 j | β Electronen vangst |
40Ca 38Ar |
| 41 | Stabiel | ||
| 42 | 12,360 u | β | 42Ca |
| 43 | 22,3 u | β | 43Ca |
Er zijn 17 verschillende isotopen van kalium bekend. Hiervan komen er in de natuur twee stabiele (39K en 41K) en één instabiele (40K) voor. De andere isotopen kunnen alleen op kunstmatige wijze worden verkregen. Het voorkomen van 40K wordt soms gebruikt om de ouderdom van stenen te bepalen en voor het bestuderen van het weer. Doordat 1 op ca. 8500 kaliumatomen de instabiele isotoop (40K) is, is kalium licht radioactief, ca. 30 becquerel per gram. 40K is de voornaamste bron van radioactiviteit in het menselijk lichaam.
Fysische eigenschappen
Kookpunt: 1038,7 K
Smeltpunt: 336,5 K
Dichtheid bij 293 K en 1000 hPA: 862 kg/m3.
Biologische eigenschappen
Zie hier.
Toxicologie en veiligheid
Kalium reageert explosief met water en moet worden bewaard onder petroleum of minerale oliën. De meeste kaliumzouten zijn niet giftig of schadelijk. Afhankelijk van het anion kan een kaliumzout wel giftig of schadelijk zijn. Contact met de huid moet worden vermeden omdat kalium met vocht kaliumhydroxide vormt, bij het werken met kalium is het aan te raden handschoenen en gelaatsbescherming te dragen.
Bronnen
De aardkorst bestaat voor 2,4% uit kalium in minerale vorm. Sommige van deze mineralen zoals carnalliet, poluhaliet en sylviet worden gevonden op de zeebodem.
De belangrijkste bron van kalium is kaliumcarbonaat, dat onder meer wordt gedolven in de Verenigde Staten en Duitsland.
In centraal Canada ligt op een diepte van ongeveer duizend meter een enorme voorraad kalium die in de toekomst een belangrijke bron zal worden. Tenslotte bevat zeewater kalium in lage concentraties.
Kalium wordt tegenwoordig geïsoleerd uit het hydroxide door elektrolyse op een manier die vrijwel identiek is aan de manier die Humphry Davy ooit gebruikte.