Home - Wetenschap - Chemie - Elementen - Mangaan
Afkorting: Mn
Mangaan is een zilverkleurig overgangsmetaal.
Nucleaire eigenschappen
Atoomnummer: 25
| Schil | Aantal electronen |
|---|---|
| 1 | 2 |
| 2 | 2, 6 |
| 3 | 2, 6, 5 |
| 4 | 2 |
Isotopen
| Atoom- gewicht |
Vervaltijd | Verval- vorm |
Vervalproduct |
|---|---|---|---|
| 53 | 3,74*106 j | Electronen vangst | 53Cr |
| 54 | 312.3 d | β | 54Fe |
| 55 | Stabiel | ||
In de natuur komt mangaan is er één stabiele isotoop van mangaan bekend: 55Mn. Daarnaast zijn er zo'n 18 radioactieve mangaan isotopen bekend waarvan de halveringstijd varieert van enkele seconden tot miljoenen jaren.
Fysische eigenschappen
Kookpunt: 2333 K
Smeltpunt: 1517 K
Dichtheid bij 293 K en 1000 hPA: 7430 kg/m3.
Biologische eigenschappen
Zie hier.
Toxicologie en veiligheid
Mangaan is in poedervorm of als damp giftig. Zure permanganaat oplossingen tasten organisch materiaal aan en kunnen andere stoffen tot ontbranding brengen.
Mangaan is een stof die overal op aarde voorkomt. Mangaan is een toxisch essentieel sporenelement. Dit betekent dat mensen het nodig hebben, maar dat het bij te hoge concentratie in het menselijk lichaam giftig is. Mangaan krijgt de mens binnen via voedsel zoals spinazie, thee, soja, eieren en kruiden. Symptomen van mangaanvergiftiging zijn hallucinaties, vergeetachtigheid, parkinsonverschijnselen en schade aan de zenuwbanen. Te veel mangaan binnenkrijgen via eten komt eigenlijk niet voor. Chronische mangaanvergiftiging is meestal het gevolg van langdurige inademing van stof en is bij lassers een erkende beroepsziekte. De inademing zorgt ook voor longproblemen.
Bronnen
Er zijn veel plaatsen bekend waar mangaan in de aardkorst voorkomt, maar de kwaliteit van het erts is vaak matig. De beste bronnen worden gevonden in Zuid-Afrika en Oekraïne. Samen leveren deze twee gebieden ongeveer 80% van de totale jaarlijkse wereldproductie. Op de bodem van de oceanen wordt mangaan in enorme hoeveelheden aangetroffen in de vorm van mangaanknollen maar de winning hiervan is economisch niet aantrekkelijk door de grote diepte waarop deze knollen zich bevinden en de geringe hoeveelheid per oppervlakte-eenheid.